Öğrencilerin güvenli ulaşımı için 2017’de revize edilen Okul Servis Araçları Yönetmeliği bir kez daha bir yıl süreyle ertelenirken, bu durum yeni bir tartışmayı da beraberinde getirdi. 3 Eylül 2020’de uygulanacağı açıklanan ancak önümüzdeki yıla ertelenen yönetmeliğe göre, okul servislerinde araç takip sistemi, üç noktalı emniyet kemeri ve sensörlü koltuk bulundurmak zorunlu tutuluyor. Ancak Kovid-19 salgını nedeniyle zor günler geçiren servisçiler, yönetmeliğin 2023’e kadar ertelenerek revize edilmesini talep ediyor.
‘Revize edilsin’
Uzmanlar ise okul servis kriterlerinin önemine değinirken, sürekli ertelenen yönetmeliğin Kovid-19 salgını, teknik altyapı ve mevcut ekonomik şartlar nedeniyle revize edilmesi gerektiğinin altını çiziyor. İçişleri Bakanlığı Okul Servis Araçları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 12 Eylül’de Resmi Gazete’de yayımlanmış, okul servis araçlarında istenen koltuk sensörü, kamera zorunluluğuyla şoförlerin alması gereken ‘Mesleki Yeterlilik Belgesi’, 3 Eylül 2021’e ertelenmişti. İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Hamza Öztürk, ertelenen yönetmeliğin revize edilerek 2023’e ertelenmesi için ilgili bakanlıklar bünyesinde girişimlere başladıklarını belirterek şunları söyledi:
“Sensörlü koltuk zorunluluğunun 2021’e ertelenmesi doğru ancak yönetmelikteki bazı şartların revize edilmesi gerekir. 1 Ocak 2018 öncesi üretilen servis araçlarında, araç takip sistemi, sensörlü koltuk ve üç nokta kemer monte ettirmek, 20-25 bin lira arasında değişiyor. Bizim isteğimiz üç yıl süre tanınması. Üç yıl içinde tüm araçlar değiştirilir. Balıkesir’de dönüştürülen dört servis aracında yangın çıktı.”
‘Toplu ulaşıma entegre edilsin’
- İstanbul Umum Servis Aracı İşletmecileri Esnaf Odası Başkanı Hamza Öztürk: “Pandemi nedeniyle yedi aydır çalışmıyoruz. İstanbul’da metro, metrobüs raylı sistemlerin bitiş yerlerinden, ana noktalara taşımacılık yapabileceğimiz teklifini ilettik ve cevap bekliyoruz. Bu hafta UKOME toplantısında servis fiyatları belirlenecek ve muhtemelen yüzde 10-12’lik zam yapılacak. Mağduruz. Toplu ulaşıma entegre edilirsek, ayakta yolcu sorunu çözülür.”
‘Sensörlü koltuk gerekli değil’
- Makine Mühendisleri Odası Motorlu Araçlar Komisyonu üyesi Nurettin Çolak da yönetmelikteki sensörlü koltuk kriterinin revize edilmesi gerektiğini ifade ederek, “Sensörlü koltuk taktırmanın maliyeti 20 bin lira. Servisçilerin bu maliyetin altından kalkabilmesi için araçlarının beş yıl kullanılabilir olması gerekiyor. 10 yaşındaki bir servis aracına sensörlü koltuk taktığınızda 1.5 yıl sonra 12 yaş kriterinden dolayı araç hizmet dışı kalacak ve sürücü zarar görecek. Okul servisleri için olmazsa olmaz araç içi kamera ve yolcu koruma kemerleri” dedi.
- Ulaşım uzmanı, makine yüksek mühendisi Alpay Lök ise ertelenen mevzuatın uygulanabilir bir seviyeye getirilmesi gerektiğini belirterek, “Yüksek maliyet getiren koltuk yük algılayıcı (sensör) şartı yönetmelikte olmamalı” diye konuştu.
‘İlave araç sıkıntı yaratır’
- Prof. Dr. Mustafa Ilıcalı (İstanbul Valiliği Ulaşım Bilim Kurulu Başkanı): “Dijital ölçümle mevcut servis araçlarının sayısı ve verimliliğine yönelik çalışmalar gerçekleştirilmeli. Şu an çok sayıda servis boş yatıyor. İlave araç sıkıntı yaratır. Servisçiler ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi arasında koordineli bir çalışma yürütülerek yeni planlamalar yapılmalı.”
Gerekli kriterler
Türkiye genelinde servis yoğunluğunda ilk sırayı 20 bin araç ile İstanbul alırken, Ankara’daki servis sayısı 7 bini geçmiş durumda. Servis araçlarının şehir içindeki hız limiti 40 km ile sınırlı olmasına rağmen, özellikle hız limit aşımı en büyük sorun. Uzmanlar, okul servislerinin güvenli olması için gereken kriterleri şöyle sıralıyor:
- Okul servis araçlarının arkasında ‘Okul Taşıtı’ yazısı ile en az 30 santim çapında kırmızı ışık veren ‘Dur’ yazısı olmalı.
- Servis araçlarındaki pencereler sabitlenmeli, demir aksam varsa yaralanmaya sebebiyet vermeyecek yumuşak madde ile kaplanmalı.
- Araçların kapıları sürücü tarafından otomatik veya elle kumanda edilecek şekilde mekanik olmalı.
- Servis araçları, altı ayda bir bakımdan geçmeli, periyodik muayeneleri yapılmalı.
- Servis araçları 12 yaşından büyük olmamalı, araçlarda takip sistemi bulundurulmalı ve kayıtlar en az 30 gün muhafaza edilmeli.
- Her öğrenci için üç nokta emniyet kemeri ve koruyucu tertibat bulundurulmalı, görüntü ve müzik sistemleri taşıma hizmeti sırasında kullanılmamalı, yazın serin, kışın sıcak ortam sağlayacak sistemler olmalı.
- Tüm koltukları görecek şekilde standartlara uygun, iç ve dış kamera olmalı.
EYLEM YAPTILAR


İstanbul’da taksiciler ve servis sürücüleri, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Turizm Taşımacılığı Belgesi ve 2015 sonrası alınan servis araçlarına tahdit (plaka sınırlaması) getirme planına karşı belediye önünde eylem yaptı. - GÜLDEN ÇOKTAN İstanbul


Devami...