İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Ulaşımdan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Orhan Demir, önümüzdeki günlerde İstanbul ulaşımında yaşanacak tabloya ilişkin Milliyet’e konuştu. Demir, “Kovid-19 korkusu nedeniyle toplu taşımadan kaçış olacağını öngörüyoruz. Toplu taşımada yüzde 10-15’lik azalmanın özel araçlara yöneleceğini düşünürsek, yeni dönemde trafik çilesi çok ciddi katlanacak. Şu an için Kovid-19 öncesi taşıdığımız yolcu sayısının ancak yüzde 20’si toplu ulaşımı kullanıyor.

Yolcu başına 3 lira olan maliyet rakamları, salgın döneminde 16 liraya kadar çıkmış durumda. Bugünkü yolculuk gelirleri yakıt masrafını bile karşılamıyor. Bakım, sigorta, sürücü maaşları, amortisman gibi diğer kalemleri de düşündüğünüzde toplu ulaşım sistemlerinin ayakta kalması için hükümetin acilen yeni yönetmelik ve uygulamaları devreye sokması gerekiyor. Eğer biz normalleşme zamanında bugünkü fiziksel mesafe koşullarına uyarak hareket edersek, Beşiktaş, Kadıköy’e vapuruna binmek isteyenlerin oluşturacağı kuyruk Kabataş’a kadar uzanacak” dedi. Toplu taşımadaki en büyük sıkıntının sabah ve akşam saatlerindeki doluluk oranları olduğunu belirten Demir, şunları söyledi:

‘Mesailer kaydırılmalı’

“Yeni dönemde zirve saatlerdeki yoğunluğu bölüştürmek için çalışma saatlerinin kaydırılması gerektiğini ısrarla dile getiriyoruz. Sabah ve akşam saatlerindeki yoğunluk gün içine dağıtılırsa, normal zamanlarda ortaya çıkan sıkışıklıklar yaşanmaz. Yolcular arası mesafenin 50 santimetre olduğu taksilerde dört kişinin yolculuk yapmasına izin verilirken, 15 metrelik otobüslere 20 kişiden fazla yolcu binmesin denilmesi sürdürülebilir değil.

Metrobüse binişler sırasında bir metrekarelik alana dokuz yolcu düşüyor. Metrolardaki durum ise metrekareye dört kişi. Kovid-19 nedeniyle otobüs sürücülerimizin birçoğu hastalığa yakalandı. Sürücülerin yarısı çalışamaz duruma geldi. Salgın döneminde eski sürücüleri geri çağırmak zorunda kaldık. Raylı sistemlerdeki sürücü sorunu krize dönüşmek üzereydi. Raylı sistemlerde işletme yapamaz duruma gelmeye ramak kaldığı zor zamanlardan geçtik.

Yeni dönemle birlikte belki de altyapının yeniden ele alınması gerekecek. Otobüs durakları peronlar, vapur iskeleleri, araç içi oturma düzeninde yapılacak değişiklikler için merkezi yönetimin maddi katkı sunması gerekiyor. Virüs tutmayan, bakteri barındırmayan malzemeli araçlar gündeme gelecek. Temassız ödeme sistemlerinin devreye girmesi, dezenfeksiyon önlemleri, kendi kendisini temizleyen ultraviole ışık sistemli araçlar, randevulu toplu ulaşım modelleri geleceğin İstanbul’unda hayatımızda yer alması gerekebilir.”

‘Çift kat maske bile yetersiz kalır’

Prof. Dr. Osman Erk (İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi): “Toplu ulaşımda eski yoğunluk görüntüleri ortaya çıkarsa, çift kat maske bile korunmak için yetersiz kalacaktır. İnsanların bu yılı olabildiğince evlerinde kalmaya devam ederek geçirmeleri en sağlam çözüm. Toplumda ne kadar bağışıklık kazandı bilmiyoruz. Belirti bulgu göstermeyen bir sürü insan sokaklarda gezmeye devam ediyor. Kovid-19’un hastane ayağını çok iyi yönettik ancak toplumsal ayak ve test sayısında iyi olduğumuzu söyleyemem. Kalabalık seyahatler en riskli durumdur.”

Rakamlar ne diyor?

İstanbul’da 17 bin 395 ticari taksi bulunurken, 900 kişiye ortalama 1 taksi düşüyor. Sisteme kayıtlı minibüs sayısı 6 bin 460. Megakentte 3 bin 30 İETT otobüsü, 2 bin 154 özel halk otobüsü ile 985 Otobüs A.Ş’ye ait araç hizmet veriyor. Raylı sistemlerde hizmet veren metro, hafif metro ve tramvay araçlarındaki vagon sayısı ise 647. Avrupa ile Asya kıtasını denizin altından birleştiren Marmaray’da ise tam 440 adet vagon bulunuyor. Metrobüs hattında toplam 610 araç bulunurken, tüm araçlar aynı zamanda seferde bulunmuyor. Dolmuş taksi sayısı 572, deniz motoru sayısı ise 393. İDO’nun 2019 itibarıyla filosunda 52 gemi bulunurken, İstanbul Boğazı’nda çalışan 28 Şehir Hatları gemisi bulunuyor. İstanbul’un simgelerinden olan nostaljik tramvayların toplam sayısı ise 10.”

YARIN:Kural değişmezse raylı sistemler ancak yüzde 20 ile çalışır | Milyonlarca kişi yolculuk yapıyor


Devami...