Konu: Tarihte bugün

29 EYLÜL


1499- İnebahtı Kalesi fethedildi.
1911- Osmanlı -İtalyan Savaşı başladı. Trablusgarp topraklarının İtalya'nın eline geçmesiyle sonuçlanan ve İtalya ile Osmanlı devletini karşı karşıya getiren Trablusgarp Savaşı başladı.
1923- Filistin'de İngiliz mandası resmen yürürlüğe girdi.
1929- Muhsin Ertuğrul'un yönettiği "Ankara Postası" filmi ilk kez İstanbul'da gösterildi.
1933- Komünist Enternasyonal Genel Sekreteri Georgi Dimitrov'un suçlandığı Almanya Meclisi Reichstag'ın yakılması soruşturmasında diğer sanık Marinus van der Lubbe, yangını çıkardığını itiraf etti.
1937- Çin'de Japon tehdidine karşı güçler birleştiriliyor; Milliyetçi General Çan Kay-şek ile Komünist önder Mao Zedong birlikte davranma kararı aldılar.
1939- Polonya askerleri geri çekildi, Varşova teslim oldu.
1941- Kiev'de Nazilerin Babi Yar katliamı başladı. İki günde 60.000 kişi öldürüldü.
1943- Lech Walesa, Polonya dayanışma hareketi (Solidarity) lideri
1960- 27 Mayıs'ta iktidardan ordu tarafından indirilen Demokrat Parti kapatıldı.
1968- Balkan Binicilik Şampiyonası İstanbul'da düzenlendi. Engel atlama yarışmalarında Türkiye takımı birinci oldu.
1972- Milliyet Sanat dergisinin ilk sayısı çıktı.
1976- Direnişteki İstanbul Profilo fabrikası işçilerine polis müdahale etti. 1 işçi öldü.
1978- Başbakan Bülent Ecevit ilk "Köy-Kent" uygulamasını Bolu'nun Mudurnu ilçesinde başlattı.
1979- Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER) Bursa'da miting düzenledi. Polis mitinge müdahale etti. Genel Başkan Gültekin Gazioğlu ile birlikte 301 kişi gözaltına alındı.
1981- Arayış dergisi yazı işleri müdürü Nahit Duru ile Bakış dergisi yazı işleri müdürü Nazım Kara sıkıyönetim mahkemesinde yetmiş beşer gün hapis cezasına çarptırıldı.
1983- Basına büyük kısıtlamalar getiren yasa tasarısı 12 Eylül askeri yönetiminin atadığı Danışma Meclisi'nde bir dakikada oylanarak yasalaştı.
1984- Sinema yönetmeni Atıf Yılmaz 1984'de "Bir Yudum Sevgi"; bir yıl sonra aynı gün "Dul Bir Kadın" adlı filmleriyle iki yıl üst üste Antalya Film Festivali'nde Altın Portakal Ödülü'nü aldı.
1986- 1980 askeri darbesi sonrası lideri olduğu Milli Selamet Partisi (MSP) kapatılan ve siyaset yapması yasaklanan, Necmettin Erbakan ilk kez Gaziantep'te Refah Partisi (RP) kürsüsünde konuştu.
1992- Hakkari' nin Şemdinli ilçesi Derecik Jandarma Karakoluna saldıran teröristlerden 200'ü öldürüldü.
1994- Sosyolog yazar İsmail Beşikçi Özgür Gündem gazetesinde çıkan bir yazısında bölücülük yaptığı iddiasıyla 2 yıl hapis ve 250 milyon lira para cezasına çarptırıldı.
1994- Eski Adalet Bakanı ANAP'lı Mehmet Topaç, Ankara'daki avukatlık bürosunda, yasadışı Dev-Sol örgütü üyesi oldukları iddia edilen 4 kişinin silahlı saldırısında öldü.
2000- Gazeteci Nadire Mater ile yayıncısı Semih Sökmen, Mater'in askerliklerini Olağaüstü Hal Bölgesi'nde (OHAL) yapan 42 askerle görüşerek kaleme aldığı "Mehmedin Kitabı"ndan ötürü yargılandıkları davada beraat ettiler. "Devletin askeri kuvvetlerini tahkir ve tezyif etmek"ten yargılanmışlardı. Mahkeme kitap hakkında verilen toplama kararını da kaldırdı.
2001- ABD tarafından hazırlanan terörle mücadele önlemlerini içeren karar tasarısı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nce oybirliğiyle onaylandı. Tasarı,"terör grupları"nın hesaplarının dondurulmasını, mali kaynaklarının ve bu gruplara verilen devlet desteğinin kesilmesini öngörüyor.
2002- İran'ın başkenti Tahran'da tecavüz, zorla alıkoyma ve alkollü içki içme suçlarından idama mahkum edilen "Kara Akbabalar" çetesinin beş üyesi halkın önünde vinçlere asılarak idam edildi. 5 bin Tahranlı seyretti. Af örgütü İran'da bir önceki yıl 139 kişinin asılarak idam edildiğini açıkladı.
2002- Filistin Yönetimi lideri Yaser Arafat'ın Batı Şeria'nın Ramallah kentindeki karargahını 10 gün boyunca kuşatma altında tutan İsrail güçleri geri çekilmeye başladı.
2003- Britanyalı seyyah David Hempleman Adams, balonla Kanada'dan İrlanda'ya 76 saatte vardı. Atlantiği balonla geçen ilk seyyah oldu. Adams daha önce de Kuzey Kutbu'na tek başına yürüyen ilk seyyah olmuştu.
2004- ABD Deniz Kuvvetlerine bağlı USS Cole muhribine 12 Ekim 2000'de düzenlenen saldırıyla ilgili Yemen'deki dava sonuçlandı.17 Amerikalı denizciyi öldürmekten iki Yemenli idama mahkum oldu.
2005- Irak'ta Şiilerin yoğun olarak yaşadığı Balat kentinde eşzamanlı üç intihar saldırısında en az 60 kişi öldü, 100'ün üzerinde yaralı var.
2006- İlk kadın uzay turisti Enuşe Ensari'yi taşıyan Soyuz uzay aracı gezisini tamamlayarak Kazakistan steplerine indi.


29 Eylül - Doğanlar

1547- "Don Kişot"un (Don Qixote) yaratıcısı İspanyol yazar Miguel de Cervantes.
1571- Caravaggio, İtalyan ressam (ö. 1610)
1901- İtalyan asıllı Amerikalı Nobel ödüllü nükleer fizikçi Enrico Fermi.
1912- Michelangelo Antonioni, İtalyan yönetmen (ö. 2007)
1936- Bilal İnci, Türk oyuncu (ö. 2005)
1936- Silvio Berlusconi, İtalyan siyasetçi
1943- Polonya "Dayanışma" hareketi lideri Lech Walesa.
1948- Theo Jörgensmann, Alman müzisyen
1951- Michelle Bachelet, Şilili politikacı ve devlet başkanı
1967- Carson McCullers , ABD'li yazar
1971- Sibel Tüzün, Türk şarkıcı
1973- W. H. Auden, İngiliz şair


29 Eylül - Ölenler

1902- “Nana”, “Germinal” ve “Meyhane” gibi romanlarıyla ünlü Fransız romancı Emile Zola, uykusunda duman zehirlenmesinden.
(( Edebiyatta Natüralizm akımının kurucularından olan Zola, sosyoloji ve psikoloji alanındaki bilimsel kuralları yapıtlarına uyguladı. Mahrem sayılacak durumlar ve dehşet öğeleri bu bakış açısıyla kitaplarında yer aldı. "Dreyfus Davası"nda gösterdiği aydın tavrından dolayı hükümeti zor durumda bıraktı. Bu yüzden ortadan kaldırıldığı söylenir. ))
1985- Demokrat Partililerin yargılandığı Yassıada'nın sertliği ile tanınan komutanı Tarık Güryay öldü.
2003- Amerikalı yönetmen Elia Kazan, 94 yaşında.
(( "Rıhtımlar Üzerinde", "İhtiras Tramvayı", "Cennet Yolu" gibi sinema tarihine geçen filmleri yönetmişti. Elia Kazan, Kayseri kökenli bir Rum ailenin çocuğu olarak İstanbul'da doğmuştu.1952 yılında McCarty döneminde Amerikan Karşıtı Faaliyetler Komitesi'ne verdiği ifade sonucu arkadaşlarının kariyerlerinin sona ermesine neden olmuştu. ))
2006- Türkiye'deki ilk Ermenice tiyatro dergisi "Kulis"i 50 yıl boyunca kesintisiz yayınlayan, Osmanlı tiyatrosuna önemli hizmetleri olan Agop Ayvaz, 95 yaşında öldü.

30 EYLÜL


1517- Oruç Reis, Cezayir zaferini elde etti.
1520- Kanuni Sultan Süleyman tahta çıktı.
1924-Mustafa Kemal Paşa, " Memleketin batı bölgesi düşman ayaklarına terk edilmiş ve oradaki halk silaha sarılmış, buranın ahalisi ise memleketin felaketten kurtulması için ayağa kalkmış bir vaziyette idi. Ben işte böyle bir zamanda Erzurum'a geldim. Burada rütbemi, üniformamı attım ve bütün kainata ilan ettim ki sine-i millette bir ferdim" dedi.
1930- Sivil "tayyareci" (pilot) Vecihi Bey kendi yaptığı tayyare (uçak) ile Göztepe'den Yeşilköy'e uçtu. Vecihi Bey, Anadolu halkına ilk uçak gezilerini yapma olanağı da sağlamıştı.
1940- Karabük Demir-Çelik Fabrikası'nın ilk ürünü pik demirin bir bölümü Romanya'ya satıldı.
1949- Mao Zedong Çin Halk Cumhuriyeti başkanı seçildi.
1956- Soprano Leyla Gencer San Francisco'da konser verdi.
1960- Devlet Planlama Teşkilatı kuruldu.
1961- Suriye, Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti.
1962- Ömür boyu hapse mahkum Demokrat Parti Bolu Milletvekili Reşat Akşemsettinoğlu tedavi gördüğü hastaneden kaçtı.
1974- Portekiz Devlet Başkanı General Spinola istifa etti.
1976- Profilo Fabrikası'nda işçi direnişinde Yakup Keser adlı işçi öldü.
1978- Başbakan Bülent Ecevit, ilk ''Köy-Kent'' uygulamasını Bolu'nun Mudurnu ilçesine bağlı Taşkesti köyünde başlattı.
1980- Milli Güvenlik Konseyi, emekli amiral Bülent Ulusu başkanlığındaki yeni hükümetin programını kabul etti.
1983- Milli Güvenlik Konseyi Çanakkale Zincirbozan'da zorunlu ikamete tabi tutulan 16 siyasinin serbest bırakılmasına karar verdi.
1991-İstanbul Metrosu'nun ön tünel inşaatı başladı. Açılışı Sosyal Demokrat Halkçı Parti Genel Başkanı Erdal İnönü yaptı.
1996- Refah Partisi (RP) Rize Milletvekili Şevki Yılmaz, "Türkiye'nin yüzde 99'u Hizbullahtır. Hizbullah olmayan Hizbülşeytandır" dedi.
1997- "Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık" eylemi yeniden başladı.
(( Amaç "Suçlanan milletvekillerinin dokunulmazlıkları kaldırılana kadar" eylemi sürdürmekti. Katılım öncekine oranla düşük oldu. ))
2000- Deniz Baykal, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Kurultay'ında Altan Öymen, Hasan Fehmi Güneş ve Sefa Sirmen'e karşı girdiği seçimde üçüncü kez CHP Genel Başkanı oldu.
2001- İkiz Kuleler'e saldırıdan 18 gün sonra Washington, New York, Los Angeles, San Francisco ve Chicago'da onbinlerce Amerikalı ABD yönetiminin Afganistan'a misilleme hazırlıklarını eylemlerle protesto etti. Savaş karşıtı gösterilerde "Göze göz herkesi kör eder", "Şiddet Şiddetle Çözülmez", "Savaş sevdiklerimizi geri getirmez" pankartları taşıdılar.
2001- Suudi milyarder Usame bin Ladin'in Amerika'da yaşayan 24 aile üyesinin 11 Eylül ertesinde ABD'den çıkmalarına izin verildiği ortaya çıktı.
2004- Irak'ta, Bağdat'ın Emel Mahallesi'nde bomba yüklü iki aracın havaya uçurulması sonucu 37'si çocuk 41 Iraklı hayatını kaybetti. Çocuklar su istasyonu açılış törenini seyrediyordu.
2004- TRT'nin 500'ü aşkın sözleşmeli çalışanının işine son verilmesi, kurum sanatçıları ve KESK'E bağlı Haber-Sen üyelerince protesto edildi.
2004- Rusya'da küresel ısınmaya set çekmeye yönelik Kyoto Sözleşmesi kabine tarafından kabul edildi. Onaylanması için parlamentoya (Duma) gönderildi.
2005- Cezayir'de yapılan referandumda "Barış ve Ulusal Uzlaşma Sözleşmesi"ne yüzde 97.4 oranında "Evet" oyu çıktı. Sözleşme, ülkede yaşanan iç savaşta yer alan İslamcı militanlarla güvenlik güçlerine geniş af getiriyor.
2006- ABD Senatosu, "yasadışı" göçmenlere çare olarak Meksika sınırının üçte birinden fazlasına duvar örülmesini onayladı. Duvar bittiğinde 1125 kilometre olacak. Meksika Dışişleri Bakanı Luis Ernesto Derbez kararı kınadı.


30 Eylül - Doğanlar

1208- Mevlana Celalettin Belh kentinde dünyaya geldi.



30 Eylül - Ölenler

1579- Sokollu Mehmet Paşa öldü.
1853- Alman Sosyal Demokrat Partisi lideri Ernst Reuter.
1931- Ressam Ruhi Arel.
1955- Amerikalı aktör James Dean geçirdiği trafik kazasında 24 yaşında öldü.
(( Hollywood'un ortasına aniden düşen taşralı birgençti o. Birçok zorluklar, parasız geçen yıllar, annesizliğin ve babasızlığın verdiği eziklik, büyük aşkı Pier Angeli'nin başka biriyle ansızın evlenmesi. Ve 24 yaşında araba kazasıyla son bulan kısacık bir hayat. ))
1960- Eski İstanbul Emniyet Müdürü Faruk Oktay Yassıada'da geçirdiği kalp krizi sonucu.
1978- Edebiyat tarihçisi Profesör Ali Nihat Tarlan İstanbul'da öldü.
1999- Eski Milli Eğitim ve Kültür bakanlarından Bolu milletvekili Avni Akyol kalp krizi sonucu vefat etti.
2002- CHP eski milletvekili ve gazeteci-yazar Sadullah Usumi,75 yaşında.

1 EKİM


1730- Sadrazam Nevşehirli İbrahim Paşa, Patrona Halil isyanını çıkaranların istekleri doğrultusunda Padişah III. Ahmet tarafından boğduruldu.
1788- Nguyen Hue kendisini Vietnam imparatoru ilan etti.
1827- Ivan Paskevich komutasındaki Rus ordusu Erivan'a girdi ve Ermenistan'daki yüzyıllık müslüman yönetime son verdi.
1880- İlk elektrikli ampul fabrikası Thomas Edison tarafından açıldı.
1898- Çar II. Nikola yahudilerin büyük Rus şehirlerinin dışına çıkarılmasını emretti.
1905- Galatasaray Spor Kulübü kuruldu.
1908- Ford, "Model T" otomobilini satışa sundu.
1918- Beyrut bağımsızlığını ilan etti.
1936- General Franco, İspanya milliyetçi hükümetinin başına geçti.
1936- Türkiye'de Pazarlıksız Satış Kanunu uygulaması başladı.
1942- Bakanlar Kurulu eğlence yerlerinin akşam saat onda kapatılması kararını verdi.
1946- Nürnberg duruşmaları sona erdi. 12 Nazi ölüm, Rudolf Hess ömür boyu hapis cezası aldılar.
1947- Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti kuruldu. Başkan Profesör Ali Fuat Başgil. Cemiyetin amacı, siyasete karışmaksızın her türlü totaliter gidişe ve taassuba karşı çıkmak olarak açıklandı.
1949- Mao Zedong önderliğinde Çin Halk Cumhuriyeti'nin kurulduğu resmen ilan edildi. "Halk" dört sosyal sınıfın koalisyonu olarak tanımlandı: İşçiler, köylüler, küçük burjuvazi ve milli kapitalistler.
1951- Hava Harp Okulu açıldı.
1952- Amerikalı askerler, işgal ettikleri Güneybatı Kore'de gösteri yapan esir Çinlilere ateş açtı; 52 ölü, 140 yaralı.
1956- Yazar Eflatun Cem Güney Andersen Masal Ödülü'nü kazandı.
1960-Kıbrıs, İngiltere'den bağımsızlığını kazandı.
1960- Nijerya bağımsızlığını ilan etti.
1961- Türkiye'nin Beyrut Büyükelçiliği'ne bomba atıldı. Bombayı Nasırcıların attığı belirlendi. Bunun üzerine Mısır'ın Ankara büyükelçisinden Türkiye'yi terk etmesi istendi ve Kahire'deki Türkiye büyükelçisi geri çağrıldı.
1963- Cezayir Devlet Başkanı Ahmet Ben Bella, Cezayir'deki Fransızlara ait tüm toprakların kamulaştırılması emrini verdi.
1964- İstanbul Üniversitesi Senatosu, öğrenci tepkisi üzerine, harç zammını geri aldı
1972- Boksör Cemal Kamacı, 63,5 kiloda Avrupa şampiyonu oldu.
1976- Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER) genel merkez ve şubeleri kapatıldı.
1977- Brezilya'lı futbol yıldızı Pelé futbolu bıraktı.
1979- Niğde Cezaevi'nde 300 tutuklu açlık grevine başladı.
1985- İsrail, Tunus'taki Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) bürolarına hava saldırısı yaptı; 50 kişi öldü.
1987- Mihail Gorbaçov Sovyetler Birliği devlet başkanlığını üstlendi.
1992- Kadınların da harp okullarına alınmasına ilişkin yasa tasarısı, TBMM'de kabul edildi.
1992- Bitlis'in merkeze bağlı Cevizdalı Köyü'ne saldıran teröristler, aralarında çocuk ve kadınların da bulunduğu 37 kişiyi öldürdü, 20 kişiyi yaraladı, 13 korucuyu kaçırdı.
1995- Afyon, Dinar'da Richter ölçeğine göre 6,1 şiddetinde deprem oldu; 90 kişi öldü, 250 kişi yaralandı. Başta kamu binaları olmak üzere 4 bin bina yıkıldı.
1998-PKK'ya destek veren Suriye'ye karşı önce Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Atilla Ateş, ardından Başbakan Mesut Yılmaz uyarılarda bulundu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, TBMM'nin yeni yasama yılı açılışındaki konuşmasında: Sabrımız taşmak üzeredir dedi.
2001- Kuzey İttifakı ile devrik Afgan Kralı Şah Zahir, Afganistan'da Taliban'ı devirerek yerine yeni bir yönetim kurulmasında anlaştı. Taliban da, yedi yıllık mutlak iktidarından taviz vererek, Pakistan sınırındaki Paktia ve Host eyaletlerine "kendi kendini yönetme yetkisi" verdi
2002- ABD'de Milli Güvenlik Giriş-Çıkış Kayıt Sistemi yürürlüğe girdi. Artık,Müslüman ülke vatandaşları ABD'ye girişte fişlenecek; parmak izi alınacak, fotoğraf çekilecek, gerekirse sorgula nacak.
2003- İsrail'de Ariel Şaron yönetimi, Batı Şeria'daki tartışmalı "güvenlik duvarı"nın ikinci aşamasının inşasını da onayladı. "Duvarın sadece 45 km'lik kısmı yüzünden 80 bin Filistinli tarlasına giremeyecek.
2004- Şii ve Sünni grupların çekiştiği Pakistan'ın doğusundaki Sialkot'ta, bir Şii camisinde 1000 kişi namaz kılarken patlama meydana geldi; en az 30 kişi öldü, çoğu ağır 50 kişi yaralandı.
2004-Hatay'ın İskenderun ilçesinde batan MV-Ulla gemisinin acentesine, denizi kirlettiği gerekçesiyle Hatay İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce 149 milyar lira ceza verildi.
2005- Dünyanın üçüncü uzay turisti Uluslararası Uzay İstasyonu'ndan (UUİ) yolculuğa başladı. Amerikalı milyoner işadamı Gregory Olsen, UUİ'de bazı deneyler de yapacak, kristal üretmeye çalışacak.
2005-Kocaeli Ford Otosan Rallisi'nde yarış araçlarından birinin çarpması sonucu ağır yaralanan Kanal D kameramanı Besim Kemal Dede, vefat etti.
2006- İsrail Lübnan'dan çekilme işlemini tamamladı.Hizbullah'ın iki askerini kaçırmasını gerekçe göstererek 12 Temmuz'da açtığı savaşla Lübnan'ı yerle bir etmişti.
2006- Avusturya'da genel seçimler yapıldı. Sosyal Demokrat Parti (SPÖ) oyların yüzde 35.7'sini kazanarak, yüzde Başbakan Wolfgang Schuessel'in 34,2 oy alan merkez sağ Halk Partisi'nin (ÖVP) 2000'den beri süren iktidarına son verdi.


1 Ekim - Doğanlar

1847- Annie Besant; İngiliz sosyal reformcu, feminist eylemci, teozof, Hindistan'ın bağımsızlık mücadelesi liderlerinden.
1867- Anarako-sendikalist hareketin felsefesini derinden etkileyen, önde gelen Fransız işçi hareketi örgütçüsü ve teorisyeni Fernand Pelloutier.
1904- Vladimir Horowitz, piyanist
1924- Jimmy Carter. ABD'nin 39. Başkanı (1977-81).
1935- Julie Andrews. Dört oktavlık sesi ve oyunculuk yeteneğiyle bilinen İngiliz sahne, sinema ve müzik sanatçısı.
1936- Stella Stevens, Amerikalı aktris
1938- Tunç Başaran, Yönetmen
1943- Jean-Jacques Annaud, Fransız yönetmen
1946- Ewa Kobukowska, Polonyalı atlet
1956- Andrus Ansip, Estonyalı siyasetçi
1958- Melihat Gülses, şarkıcı
1976- Ümit Karan, Türk futbolcu
1981- Júlio Baptista, Brezilyalı futbolcu


1 Ekim – Ölenler

1931- Ressam Ruhi Arel,
1950- Şair Ali Faik Ozansoy.
1957- Meclis eski başkanlarından Abdülhalik Renda.
2004- Portre ve moda fotoğrafçısı Richard Avedon, 81 yaşında.

2 EKİM


1187- Selahaddin Eyyubi, Kudüs'ü zapt ederek 88 yıl süren Frank işgaline son verdi.
1608- Modern teleskopun prototipi Jan Lippershey tarafından yapıldı.
1730- III. Ahmet'in halledilmesiyle I. Mahmut tahta çıktı.
1836- Darwin, Brezilya, Galapagos Adaları ve Yeni Zelanda'yı kapsayan 5 yıllık gezisinden İngiltere'ye döndü. Bu çalışmaları, 1859'da yayımlayacağı ''Türlerin Kökeni'' adlı çalışmasının kaynağını oluşturdu.
1870- Roma, İtalya'nın başkenti oldu.
1923- Son işgalci İtilaf birlikleri İstanbul'dan ayrıldı.
1924- Milletler Cemiyeti'nin 47 üyesi zorunlu tahkim protokolünü imzaladı.
1935- İtalyan ordusu Habeşistan'a (Etiyopya) girdi.
1948- Basın Birliği basında elli yılını dolduran 96 yazar için bir jübile düzenledi.
1953- Almaya Federal Cumhuriyeti (Batı Almanya), Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı,NATO'ya kabul edildi.
1957- Orta Doğu Teknik Üniversitesi( ÖDTÜ )'nin temeli atıldı.
1958- Fransız kolonisi Gine, bağımsızlığını ilan etti.
1963- Sivas Kongresi Heyeti Temsiliye üyelerine ve Birinci TBMM üyelerine aylık bağlayan kanun kabul edildi.
1964- Bilim adamları, sigaranın kanser nedeni olabileceği yönündeki bulguları açıkladılar.
1966- Vicente Calderón Stadı açıldı.
1968- Meksika'da üniversite işgaline güvenlik güçlerinin müdahalesi üzerine yüzden fazla öğrenci öldü.
1968- Doğan Avcıoğlu liderliğinde Devrim gazetesi yayımlanmaya başladı.
1969- Yargıtay, 6 öğrenci örgütünü siyasetle uğraştıkları gerekçesiyle kapatan yerel mahkeme kararını onadı.
1970- Ankara'da, Merkezi Antlaşma Örgütü, CENTO binasına bomba atıldı.
1972- Adalet Partili Zekeriya Kürşat, "İşçi hakları törpülensin" dedi.
1974- Eski Milli Birlik Komitesi üyesi General Cemal Madanoğlu ve arkadaşları Sıkıyönetim Askeri Mahkemesi'ndeki "Cunta" davasında beraat ettiler.
1975- Amerika Birleşik Devletleri, Türkiye'ye konulan silah ambargosunu kısmen kaldırdı.
1976- Dünya Ağır Sıklet Boks Şampiyonu Muhammed Ali Clay İstanbul'a geldi.
1978- Milli Güvenlik Kurulu'nun Bakanlar Kurulu'na 4 önemli Amerikan üssünün açılmasını önerdiği öğrenildi.
1978- Milliyetçi Hareket Partisi sıkıyönetim ilan edilmesini istedi.
1980- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) avukatlarından Ahmet Veziroğlu emniyette ölü bulundu. Bursa Emniyet Müdürlüğü, Veziroğlu'nun Emniyet binasından atlayarak intihar ettiğini iddia etti.
1984- Grevleri yasaklayan 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası ilk grev Tuzla'da iki tersanede başladı.
1989- TRT 3 ve GAP TV resmen yayına başladı.
1992- Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Muavenet Muhribi’ne isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü. 13 personel yaralandı.
1996- Peru havayollarına ait bir Boeing 757, Lima'dan kalktıktan hemen sonra Büyük Okyanus'a düştü; 70 kişi öldü.
2000- Britanya'da Avrupa İnsan hakları Konvansiyonu yürürlüğe girdi. Metin, anayasası ve medeni kanunu olmayan Britanya'da yaşam hakkı, adil yargılanma hakkı, ifade özgürlüğünü dokunulmaz kılıyor.
2001- İstanbul 4 No'lu DGM'de yargılanan müzisyen Muammer Ketençoğlu ile Açık Radyo Genel Yayın Koordinatörü Şerif Erol" beraat etti.
(( Açık Radyo'da yayımlanan "Tuna'nın Beri Yanı" adlı programda Ermenice türküye yer verdiği için "Bölücülük propagandası yaptığı" iddiasına karşı Ketençoğlu duruşmada, "Müzik,evrensel bir dildir. Bölücü değil, yapıcıdır" dedi. ))
2001- Swissair iflas etti.
2002- ABD'de Beyaz Saray sözcüsü Ari Fleischer, Saddam'ın "öbür dünyayı boylaması"nın ve Irak halkınn sıkacağı bir kurşunun savaştan ucuza çıkacağını söyledi. "Irak'ta rejim değişikliği, hangi yollarla olursa olsun bizi memnun eder" dedi.
2003- İsrail'de 200 akademisyen, işgal altındaki Filistin topraklarında sivillerin öldürülmesi sebebiyle görev yapmayı reddeden 27 savaş pilotuna imzalı bir dilekçeyle destek verdi. Dilekçede "Profesör, öğretim görevlileri ve öğrenciler olarak, bir başka halka saldırmayı ve öldürmeyi reddetme cesareti gösteren pilotları destekliyoruz" dendi.
2003- Nobel "Edebiyat Ödülü", Güney Afrikalı yazar John Maxwell Coetzee'ye verildi.
2004- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Rumlarla Gümrük Birliği Kararnamesi'ni onayladı. Kararname Resmi Gazetede yayımlandı. Dışişleri, kararın Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ni tanımak anlamına gelmeyeceğini açıkladı.
2004- Musul'da Kızılay'ın yardım konvoyuna yapılan saldırıda yaralanan kameraman, gazeteci Mustafa Pekcan öldü.
2006- Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Meclis'te çekince konularak kabul edilen "Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı" yasasını onayladı. TBMM'de sözleşmenin memurlara grev hakkı veren maddelerine ve çalışanlara en az dört hafta ücretli izin verilmesini düzenleyen maddelerine çekince konulmuştu.


2 Ekim – Doğanlar

1616- Andreas Gryphius, Alman Barok edebiyatı şairi (ö. 16 Temmuz 1664)
1847- Paul von Hindenburg, Alman asker ve politikacı (ö. 1934)
1869- Hindistan'ın bağımsızlık lideri Mahatma Gandi;
1904- "Havana'daki adamımız" ve "Üçüncü Adam" başlıklı kitaplarıyla tanınan İngiliz romancı Graham Green;
1910- Cahit Sıtkı Tarancı, Türk şair (ö. 1956)
1951- Sting sahne adıyla ünlenen Britanyalı şarkıcı Gordon Sumner.


2 Ekim - Ölenler

322- Antik Yunan felsefesinin kurucularından filozof Aristotoles
1730- Divan şairi Nedim, 48 yaşında öldü.
1927- Svante Arrhenius, İsveçli kimyacı, Nobel Kimya Ödülü sahibi.
1953- Eski Milli Eğitim Bakanı Reşat Şemsettin Sirer.
1963- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Refet Bele.
1968- Marcel Duchamp, Fransız sanatçı.
1973- Besteci ve operet sanatçısı Cemal Sahir Kehribarcıoğlu.
1974- Michelle Krusiec, ABD'li sinema oyuncusu
1985- Amerikalı Aktör Rock Hudson, AIDS'e yenik düşerek 59 yaşında Beverly Hills'deki evinde öldü.
1989- Tiyatro sanatçısı Yalın Tolga.
1991- Fener Rum Ortodoks Patriği I. Dimitrios Papadopulos.
2000- TBMM'nin 19. dönem Uşak Milletvekili Opr. Dr. Fahri Gündüz, 51 yaşında.
2004- Çocuk psikolojisi alanında önde gelen isimlerden Prof.Dr. Atalay Yörükoğlu, 76 yaşında. Televizyonun siyah-beyaz döneminde TRT'de "Ahmet'in Günlüğü" programını yapmıştı.
2005- Ressam Münip Özben vefat etti.

3 EKİM


1716- Nevşehirli Damat İbrahim Paşa sadrazam oldu.
1906- Berlin'de toplanan I. Telsiz Telgraf Kongresi'nde ''S.O.S'' tehlike sinyali olarak kabul edildi.
1922- İlk ''faks'' (facsimile photo) Washington DC'de telefon hattı üzerinden gönderildi.
1922- Mudanya Konferansı başladı. Lozan Barış Antlaşması'nın yolunu açan Mütareke,11 Ekim1922'de imzalandı.
1926- Atatürk'ün ilk heykeli İstanbul Sarayburnu'na kondu.
1929- Yugoslavya Krallığı, "Güney Slavlarının Ülkesi", kuruldu.
(( Krallık, Sırbistan, Karadağ, Slovenya, HIrvatistan , Bosna, Hersek ve Makendonya'yı kapsıyordu. ))
1931-Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası hizmete açıldı.
1932- Bağımsızlığını kazanan Irak, Milletler Cemiyeti'ne katıldı.
1951- Fenerbahçeli milli futbolcu Lefter Küçükandonyadis, 17 bin 500 liralık transfer ücretiyle İtalya'nın Fiorentina takımına transfer oldu.
1952- İngiltere ilk atom bombası denemesini Monte Bello adasında yaptı.
1953- 4 Nisan1953'te Çanakkale açıklarında İsveç Bandıralı Naboland gemisiyle çarpışarak batan ve 81 denizcinin ölümüne neden olan Dumlupınar denizaltısı kazasıyla ilgili dava sonuçlandı. Naboland kaptanı 6 ay ağır hapse mahkum edildi, Dumlupınar komutanı yüzbaşı Sabri Çelebioğlu beraat etti.
1960- Yüksek Adalet Divanı Yassıada'da çalışmalarına başladı.
1966- İstanbul Kadıköy'deki son tramvay hattı kaldırıldı.
1967- Vietnam Demokratik Cumhuriyeti Amerika Birleşik Devletleri'nin barış görüşmeleri önerisini reddetti.
1968- Fenerbahçe futbol takımı İngiltere şampiyonu Manchester City'yi İstanbul'da 2-1 yendi. Fenerbahçe, Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda ikinci tura yükseldi.
1969- "Edirne" adlı belgesel film Uluslararası Turistik Filmler Festivali'nde altın madalya kazandı. Filmi Yapı ve Kredi Bankası hazırlamıştı.
1971- Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ile Amerika Birleşik Devletleri arasında kısa adı SALT olan Stratejik Silahları Sınırlama Antlaşması imzalandı.
1980- Eski başbakanlardan Nihat Erim'i öldürenlerin yakalandığı açıklandı. Erim 19 Temmuz 1980'de öldürülmüştü.
1981- Belfast'ta, İrlanda Cumhuriyet Ordusu ( IRA) tutuklularının yaptığı açlık grevi bitti.
(( Açlık grevi 7 ay sürmüş ve aralarında efsanevi militan Bobby Sands'in de bulunduğu 10 IRA üyesi ölmüştü. ))
1984- Devrimci-Yol davasında yargılanan ve idam cezasına çarptırılan Hıdır Aslan ve İlyas Has'ın cezası Meclis'te onaylandı.
1990- Doğu ve Batı Almanya birleşti.
(( Eski Almanya Demokratik Cumhuriyeti (Doğu Almanya) toprakları eski Almanya Federal Cumhuriyeti (Batı Almanya) topraklarına katıldı. ))
1993- Diplomat, yazar ve Türkiye Barış Derneği Başkanı Mahmut Şerafettin Dikerdem.
1994- II. Nükleer Karşıtı Kongre İstanbul'da toplandı.
1997- Avrasya feribotunu kaçırmaktan mahkum Muhammed Emin Tokcan ile Viskhan Abdurrahmanov firar etti.
2002- Ankara 2 No'lu DGM, idam cezasına mahkum edilen Abdullah Öcalan'ın cezasını, AB'ye uyum amacıyla çıkarılan yasaları dikkate alarak müebbet hapse çevirdi. Abdullah Öcalan af ya da şartlı tahliyeden yararlanamayacak.
2003- Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu, Kuran'ın Kürtçe'ye çevrilmesinin "İslamın siyasallaştırılması" anlamına gelmeyeceğini belirtti.
2003- Suudi Arabistan'da ilk kez bir kadın dekanlık görevine atandı.Maha Abdullah Arkubi,Arap Açık Üniversitesi'nin Cidde'deki fakültesinin dekanı oldu.
2005- Avrupa Birliği ile Türkiye arasında üyelik müzakereleri başladı.
2005- Karikatürist Ömer Çam, Roma'da düzenlenen 8. Festival Humor Grafico'da birincilik ödülü kazandı.
2006- 12 Eylül sonrası açılan ve bozma kararı nedeniyle üçüncü kez görülen Devrimci Yol (Dev-Yol) davası 24 yıl sonra yeniden karara bağlandı. 20 kişiye müebbet hapis cezası verildi.
2006- THY'nin Tiran-İstanbul seferini yapan Boeing 737-400 tipi tarifeli uçağı Hakan Ekinci adlı hava korsanı tarafından 107 yolcu ve 6 mürettebatıyla kaçırıldı.
(( Kaçırılan uçak İtalyan ve Yunan savaş uçaklarının zorlamasıyla Brindisi Havaalanı'na indirildi. 4 saat süren kaçırma eyleminden sonra Ekinci'nin teslim olması ve gözaltına alınmasıyla kaçırma eylemi kansız sona erdi. ))
2007- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisinde konuşma yaptı.
(( (AKPM) Genel Kurulu’na hitap eden ilk Türk Cumhurbaşkanı olan Abdullah Gül, Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek ve Adalet Bakanı Mehmet Ali Şahin’nin de bulunduğu oturumda, konuşmasından sonra parlamenterlerin bir kısmı sert olan, çok sayıda sorularını da yanıtladı. "Laiklik vizyonunuz nedir?" yönündeki bir soruyu yanıtlarken anayasa çalışmalarının yapıldığını belirten Gül, yeni anayasada Türkiye’nin, “demokratik, laik ve hukuk devleti özelliğinin korunacağını" söyledi. “Din ve devlet işleri ayrı ve ayrı olmaya devam edecektir" diyen Gül, Türkiye’nin gittiği istikametin belli olduğunu belirterek “Hiç kimsenin kaygısı olmaması gerekir" şeklinde konuştu. ))


3 Ekim - Doğanlar

1892- John Ronald Reuel Tolkien, İngiliz Yazar
1897- Louis Aragon, Fransız yazar (ö. 1982)
1900- Thomas Wolfe
1901- Hilmi Ziya Ülken, Türk felsefeci ve sosyolog (ö. 1974)
1941- "Twist" dansının yaratıcısı Amerikalı şarkıcı Chubby Checker.
1954- Stevie Ray Vaughan, ABD'li blues gitaristi (ö. 1990)
1969- Gwen Stefani, ABD'li şarkıcı
1973- Lena Headey, İngiliz sinema oyuncusu
1978- Claudio Pizarro, Perulu futbolcu
1978- Gerald Asamoah, Alman futbolcu
1981- Zlatan Ibrahimovic, İsveçli futbolcu
1981- Andreas Isaksson, İsveçli futbolcu
1984- Ashlee Simpson, ABD'li şarkıcı


3 Ekim - Ölenler

1970- Janis Joplin, ABD'li müzisyen,Rock solisti (d. 1943)
1984- Muazzez Tahsin Berkant, Yazar
1993- Mahmut Şerafettin Dikerdem, Diplomat, yazar ve Türkiye Barış Derneği başkanı
1999- Sony firmasının kurucusu Akio Morita 78 yaşında öldü.
2004- Amerikalı artist Janet Leigh,77 yaşında.
(( Alfred Hitchcock'un yönettiği 1960 yapımı korku klasiği 'Sapık'ın yıldızıydı. ))
2005- 12 Eylül harekatını gerçekleştiren Milli Güvenlik Konseyi üyelerinden emekli Orgeneral Nurettin Ersin 87 yaşında öldü.

4 EKİM


1535- İncil'in tamamının İngilizce'ye ilk çevirisi İsviçre'de tamamlandı.
1675- Hollandalı bilim adamı Christian Huygens cep saatinin patentini aldı.
1789- Parisli kadınlar Versailles Sarayı'na yürüdü.
1851- Paris Sağlık Konferansı.
1883-İstanbul'u Paris'e bağlayan Orient Express ilk yolculuğuna çıktı.
1904- Almanya ile Osmanlı Devleti arasında telgraf anlaşması imzalandı.
1905- Orville Wright 33 dakika uçakla yol alarak ilk "uçan insan" unvanını kazandı.
1911- İlk halk asansörü Londra'nın Earl's Court metro istasyonunda hizmete başladı.
1922- Himaye-i Hayvanat Cemiyeti adıyla Türkiye'deki hayvanları koruma amacı güden ilk dernek kuruldu. Dünyada ise ilk dernek 100 yıl önce İngiltere'de kurulmuştu.
1923- Anadolu Müstakil Türk Ortodoksları lideri Papa Eftim, Milli Hükümeti destekleyen beyannamesini yayınladı.
1926- Medeni Kanun yürürlüğe girdi.
1926- Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Harry Truman Türkiye'ye yapılan yardımları açıkladı: 75 milyon 250 bin dolar karşılığı 140 bin ton malzeme.
1931- T.C. Merkez Bankası kuruldu.
1931- Chester Gould tarafından yaratılan ''Dick Tracy'' komedi filminin ilk gösterimi yapıldı.
1957- Sovyetler Birliği'nin ilk yapay uydu Sputnik'i fırlatmasıyla ABD ile arasındaki uzay yarışı başladı.
1958- İlk transatlantik jet servisi, Londra ve New York arasında seferlerine başladı.
1959- Tahran'daki Dünya Serbest Güreş Şampiyonası'nda Türkiye 57 ve 62 kilolarda madalya aldı ve takım halinde dünya ikincisi oldu
1959- Sovyet uzay roketi Luna-3, Ayın görünmeyen yüzünün ilk fotoğraflarını çekti.
1965- Küba lideri Fidel Castro, Che Guevara'nın emperyalizme karşı savaşmak için Küba'dan ayrıldığını açıkladı.
1968- Üniversitelerde boykotlar sürüyor. Ankara'da Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi ve İdari İlimler Fakültesi'nde boykot başladı.
1973- Necmettin Erbakan'ın Milli Selamet Partisiyle ilgili soruşturma açıldı.
1974- Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel, 30 Eylül 1974'te Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk'ten aldığı hükümet kurma görevini yerine getiremediği için görevi cumhurbaşkanına iade etti.
1978- Madenlerin devlet eliyle işletilmesi yasası Cumhuriyet Senatosu'nda kabul edildi.
1978- Bakanlar Kurulu 4 Amerikan üssünün açılmasına karar verdi.
1986- Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'na kişisel başvuru hakkını kabul etti.
1992- Kuzey Irak'taki Kürt Parlamentosu Federe Kürt Yönetimi kurulduğunu açıkladı.
1993- Samanyolu TV yayın hayatına başladı.
1993- Rusya Federasyonu'nda Boris Yeltsin'e bağlı ordu birlikleri, komünistlerin kapatma kararına karşı direndiği parlamento binasını bastı. Moskova'da olağanüstü hal ilan edildi.
1996- Greenpeace örgütü aksine yargı kararına rağmen çalıştırılan Gökova, Yatağan ve Yeniköy Santralleri'ni protesto eylemi yaptı.
2000- Sırbistan'da polis Kolubara madenini bastı. 7 bin 500 madenci Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç'i protesto için greve çıkmıştı. Madencilerin yardımına halk koştu.
2002- Cemaat Vakıflarının Taşınmaz Mal Edinmeleri ve Bunlar Üzerinde Tasarrufta Bulunmaları Hakkında Yönetmelik MGK'nin görüşleri doğrultusunda değiştirilerek yürürlüğe girdi. Lozan ve diğer uluslararası antlaşmalarla azınlık statüsü verilen cemaatleri kapsıyor. Musevi, Ermeni, Rumlar dışında kalan azınlıkların hak edinmesinin önü kapatıldı.
2003- Irak'ın başkenti Bağdat'ta işsizlik paralarının ödenmesi için toplanan yüzlerce eski askerin üzerine ABD güçleri ateş açtı. Hilla ve Basra'da da işsizler protesto gösterisi yaptı. Britanya askerleri göstericilere ateş açtı.
2003- İsrail'in Hayfa kentinde bir Arap restoranına intihar saldırısı düzenlendi;19 kişi öldü, çoğu ağır 51 kişi yaralandı.
2004- Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi, KKTC meclisinden iki üyenin genel kurulda temsiline karar verdi. AKPM Başkanı Peter Schieder, bu kararın KKTC'yi tanıma anlamına gelmediğini belirtti.
2005- Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları'nın (Erdemir) yüzde 46.12'lik hissesinin blok satış ihalesi sonuçlandı. Piyasa değeri 3.4 milyar dolar olan Erdemir 2 milyar 960 milyon 391 bin dolara Ordu Yardımlaşma Kurumu'na (OYAK Holding) satıldı.
2008- Şemdinlide yapılan hain saldırının bilançosunu TSK Basın Açıklamasıyla duyurdu: 15 şehit verdik, 23 terörist öldürüldü.



4 Ekim - Doğanlar

1819- Francesco Crispi, İtalyan devlet adamı (ö. 1901)
1881- Finlandiya Komünist Partisi'nin kurucularından ve Komünist Enternasyonal (Komintern) Genel Sekreterlerinden Otto V. Kuusinen.
1882- Engelbert Dollfuß, Avusturyalı politikacı ve şansölye (ö. 1934)
1895- Asıl adı Joseph Francis Keaton olan Amerikalı sessiz film yıldızı Buster Keaton.
1910- Şair Cahit Sıtkı Tarancı doğdu
1941- Anne Rice, ABD'li yazar
1946- Susan Sarandon, ABD'li sinema oyuncusu
1946- Sıradan rollerde oynarken parlayan ve derin ve karmaşık karakterleri canlandırmada gösterdiği başarıyla 1995'te En İyi Kadın Oyuncu dalında Oscar ödülünü kazanan Amerikalı sinema oyuncusu Susan Sarandon.
1970- Olga Kuzenkova, Rus çekiççi
1976- Mauro Camoranesi, İtalyan futbolcu
1976- Jess Molho, Türk oyuncu ve sunucu
1976- Alicia Silverstone, Amerikalı akrtis, sinema oyuncusu ve manken


4 Ekim - Ölenler

1669- Rembrandt, Hollandalı ressam (d. 1606) 63 yaşında öldü.
1818- Josef Abel, Avusturyalı ressam (d. 1764)
1947- 1918 Nobel ödülü sahibi Alman fizikçi Max Planck.
1955- Yunanistan Başbakanı Mareşal Papagos.
1964- Sinema sanatçısı Ahmet Tarık Tekçe.
1989- Graham Chapman, İngiliz aktör, yazar (d. 1941)
1990- Ressam Gazeteci Agop Arad 77 yaşında öldü.
1995- Gilles Deleuze, Fransız yazar ve düşünür (d. 1925)
2001- Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) eski Başkan Yardımcısı, Finansal Forum gazetesi yayın danışmanı ve köşe yazarı Caner Ertuna, 45 yaşında.
2002- ABD'li TV yapımcısı ve yönetmen Bruce Paltrow, 58 yaşında.
(( Kadın ve azınlık haklarına gösterdiği hassasiyet nedeniyle Amerikan Yönetmenler Sendikası tarafından ödüllendirilmişti. Amerikalı artist Gwyneth Paltrow'un babasıydı. ))

5 EKİM


1864- Hindistan'daki Kalküta şehrinde siklon: 60,000 ölü.
1892- Dalton Biraderler öldürüldü.
1896- Avusturya gazetesi ''Wiener Presse'', Alman fizikçi Wilhelm Roentgen'in yeni bir radyasyon çeşidi (bugünkü bilinen adıyla ''x ray'') bulduğunu açıkladı.
1908- Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.
1908- Avusturya imparatorunun ilhak notasını imzalamasıyla Bosna-Hersek, Osmanlı toprağı olmaktan çıktı.
1911- İtalyan kuvvetleri Gelibolu'yu işgal etti.
1925- İlk Cumhuriyet altını İstanbul darphanesinde basıldı. Basılan ilk para Mustafa Kemal Paşa'ya gönderildi.
1926- Türkiye'de ilk uçak fabrikası açıldı.
1926- İstanbul Boğazı'nda trenler için vapur seferleri başlatıldı.
1926- İngiltere'de grevdeki 250 bin madenci işbaşı yaptı.
1930- Dünyanın en büyük hava gemisi İngiltere'ye ait R.101 Fransa semalarında havada patladı: 44 kişi öldü.
1931- Başbakan İsmet İnönü ile Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın Yunanistan'ı ziyaretleri sırasında, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu.
1934- İspanya'da iç savaş başladı.
1939- Ankara Radyosu Fransızca yayın yapmaya başladı. Daha önce Yunanca, Farsça, Arapça, Bulgarca yayınları yapılıyordu.
1947- Atina'da yapılan Akdeniz Atletizm Yarışmaları sonuçlandı; Türkiye birinci oldu.
1953- Türkiye, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine 40 oyla üye seçildi.
1959- Türkiye Gazeteciler Sendikaları Federasyonu Başkanı Mesut Özdemir istifa etti. Özdemir, basına yönelik baskıları ve gazetecilerin güç çalışma koşullarını protesto ettiğini açıkladı.
1962- Beatles'ın ilk hit şarkısı ''Love me do'' piyasaya çıktı.
(( Şarkı bir Lennon/McCartney çalışmasıdır. 1962 yılında İngiltere'de single olarak yayınlandığında ancak 17 numaraya kadar yükselebilmiş, 1964 yılında ABD'de yayınlandığında ise 1 numarayı kimselere bırakmamıştır. ))
1964- Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel 7 Yassıada hükümlüsünü affetti. Affedilen hükümlüler; Namık Argüç, Selahattin İnan, Hilmi Dura, Samet Ağaoğlu, Osman Kavrakoğlu, Dilaver Argun, Bahadır Dülger.
1968- Kısa adı DÖB olan Devrimci Öğrenciler Birliği kuruldu.
1970- Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu.
1972- İstanbul'daki Demir Döküm fabrikasında 2 bin 500 işçi greve çıktı.
1979- Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat Ankara'ya geldi; FKÖ temsilciliği açıldı.
1979- İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş, bir aşk skandalı sonucu hükümetten istifa etti.
1988- Galatasaray futbol takımı Rapid Wien'i kendi sahasında 2-0 yendi. Galatasaray Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda 2. tura yükseldi.
1988- Şili'de Pinochet rejimine karşı referandum yapıldı.
1989- Dalai Lama, Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
1994- 31. Antalya Altın Portakal Film Yarışması sonuçlandı.
(( En iyi kadın oyuncu ödülünü Türkan Şoray, en iyi erkek oyuncu ödülünü Mehmet Aslantuğ ile Sadri Alışık aldılar. ))
1994- Sosyal Demokrat Halkçı Partili, Meclis Başkan vekili ve Tunceli Milletvekili Kamer Genç, Güvenlik güçlerinin Tunceli köylerine operasyon düzenleyerek 17 köyü tamamen yaktığını öne sürdü.
1995- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Alparslan Türkeş Kürt sorununun çözümü için IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) ve Bask modellerinden ders alınmasını söyleyen iş adamı Sakıp Sabancı'ya "Çizmeden yukarı çıkıyorsun" dedi.
1997- Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En iyi film ödülünü, Ferzan Özpetek'in yönettiği Hamam filmi aldı.
2000- Yugoslavya'da ayaklanan halk 13 yıldır iktidarda olan Slobodan Miloseviç iktidarına son verdi. Halk parlamento ve devlet televizyonunu bastı. Polisler de göstericiler tarafına geçti. Vojislav Kostunitsa devlet başkanlığını ilan etti.
2001- ABD,Afganistan harekatı için taleplerini Ankara'ya iletti:
(( Türkiye'de İncirlikle beraber toplam beş üs kullanılacak. Havadan yapılamayan ikmal deniz ve karayoluyla olacak. AWACS uçakları Konya'dan kalkacak. Afganistan'dan gelecek göçe önlem alınacak. ))
2002- Amerika'da "Bizim adımıza değil" başlığıyla Oliver Stone, Jane Fonda, Susan Sarandon, Robert Altman'ın da imzaladıkları "ABD halkına 11 Eylül sonrası oluşan ve dünya halkları için vahim tehlike arzeden siyasi yönelime direnmeleri çağrısı" yayınlandı.
2003- İsrail, Hayfa'daki intihar saldırısının ardından Batı Şeria ve Gazze'de operasyonlar düzenlerken Suriye'yi de vurdu.
(( Tel Aviv'in Şam yakınında İslami Cihad'a ait kamp bulunduğu iddialarına karşılık, Arap kaynaklar kampta sivillerin olduğunu ileri sürdü.))
2003- Çeçenistan'da devlet başkanlığı seçimi yapıldı. Rusya'nın desteklediği Ahmet Kadirov oyların yüzde 81'ini alarak seçildi.
2006- Kıbrıs Otonom Kayıp Şahıslar Komitesi'nin Güney Kıbrıs'taki Larnaka kentinin Oroklini bölgesinde yaptığı kazılarda,42 yıldır kayıp 11 Kıbrıslı Türk'ün kemikleri bulundu.
2006- 450 yıldır toprak ağalarının hükmettiği Manş Denizi'ndeki Sark Adası'nın meclisi tam demokrasiye geçişi oybirliğiyle kabul etti. 610 kişinin yaşadığı adada artık meclisin 28 üyesi halk tarafından seçilecek.


5 Ekim – Doğanlar

1713- Fransız yazar ve filozof Denis Diderot
1781- Bernhard Bolzano, (ö 18 Aralık 1848 Prag) İtalya asıllı bir Çek filozof ve matematikçi
1830- Chester A. Arthur, ABD' nin 21. başkanı (ö. 1886)
1887- René Cassin, Fransız hukukçu (ö. 1976)
1923-ABD'li barış eylemcisi, anarşist, papaz Philip Berrigan
1936- Çek oyun yazarı ve Çek Cumhuriyeti'nin ilk cumhurbaşkanı (1989-2003) Vaclav Havel.
1958- Neil deGrasse Tyson, ABD'li astrofizikçi
1975- Kate Winslet, İngiliz oyuncu
1976- Komedyen, şair Ceyhun Yılmaz




5 Ekim – Ölenler

1285- III. Philippe, Fransa kralı (d. 1245)
1647- Evangelista Torricelli, İtalyan fizik ve matematik bilgini (d. 1608)
1657- Osmanlı bilgini Katip Çelebi öldü.
1791- Grigoriy Potyomkin, Rus generali, devlet adamı (d. 1739)
1880- "Hoffmann'ın Masalları"nın yaratıcısı, Alman asıllı Fransız besteci Jacques Offenbach.
1978- Tangolarıyla ünlü besteci Hasan Fehmi Ege.
2004- Devlet Planlama Teşkilatı'nın kurucusu,emekli büyükelçi Şinasi Orel, 68 yaşında. 1971 Nihat Erim hükümetince TBMM dışından Milli Eğitim Bakanlığı'na atanmıştı.

6 EKİM


1605- Lala Mehmet Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, Estergon Kalesi'ne girdi.
1889-Thomas Edison ilk hareketli resim gösterimini gerçekleştirdi.
1892- Darülaceze’nin temeli atıldı.
1907-İstanbul'da ilk otomobil Beyoğlu'nda görüldü.
1908- Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, Osmanlı İmparatorluğu'nun denetimindeki Bosna-Hersek'i ilhak etti.
1917-Mustafa Kemal 7. Ordu Komutanlığı'ndan istifa ettiğini Enver Paşa'ya bildirdi.
1923- Amerikalı astronom Hubble Andromeda Galaksisi'ni keşfetti.
1923- Türkiye Büyük Millet Meclisi orduları İstanbul'un kurtuluşunu tamamladı.
(( İşgalci İtilaf birliklerinin 4 Ekim'de kentten ayrılmasının ardından Şükrü Naili Paşa komutasındaki TBMM Orduları 5 Ekim'de İstanbul'un Anadolu yakasına, 6 Ekim'de Avrupa yakasına girdi. İstanbul düşman işgalinden kurtuldu. ))
1926- Türkiye'de ilk uçak fabrikası Kayseri'de açıldı.
1928- Çang Kay Şek Çin cumhurbaşkanı oldu.
1930- I. Balkan Konferansı Atina'da toplandı.
1951- Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Stalin, ülkesinin atom bombasına sahip olduğunu açıkladı.
1963- ABD Başkanı Kennedy'nin eşi Jacquealine Kennedy İstanbul'a geldi.
1964- Birinci Antalya Altın Portakal Film Şenliği başladı.
1970- Adana'da Güney Sanayi Fabrikası'nda çalışan 3 bin 500 işçi 300 memuru rehin aldı.
1971- 6. Akdeniz Oyunları, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından İzmir'de törenle açıldı.
1973- Arap Ülkeleri ile İsrail arasında Yom Kippur Savaşı başladı. Mısır ve Suriye iki cepheden İsrail'e karşı saldırıya geçti.
1980- Milli Güvenlik Konseyi sağ görüşlü Mustafa Pehlivanoğlu ve firari İsa Armağan ile sol görüşlü Necdet Adalı ve firari Kemal Ergin'in idam kararlarını onayladı.
1981- Mısır cumhurbaşkanı Enver Sedat, askeri bir tören sırasında öldürüldü. Suikastı Müslüman Kardeşler üstlendi.
1981- Milli Selamet Partisi Genel Başkanı Necmettin Erbakan tutuklandı.
1981- Askeri Yargıtay savcı Nihat Gerçek'i öldüren sağ görüşlü Şerafettin Top hakkındaki ölüm cezasını onayladı.
1984- Sol görüşlü İlyas Has İzmir'de idam edildi.
1986- TV'nin ikinci kanalı çeşitli eğlence programlarıyla resmen açıldı.
1990- Sosyal Demokrat Halkçı Parti (SHP) Parti Meclisi üyesi Doçent Dr. Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu öldü.
(( Üçok 1971'de kontenjan senatörü, 1977'de Cumhuriyet Halk Partisi Ordu milletvekili seçilmişti. "İslam'dan Dönenler, Yalancı Peygamberler" ve "İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar" kitaplarıyla da tanınıyordu. ))
1991- Şanlıurfa’da su tüneli açıldı.
1999- 36. Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı.
(( En İyi Film Ödülü'nü Tomris Giritlioğlu'nun yönettiği "Salkım Hanımın Taneleri" aldı. En iyi erkek oyuncu Uğur Polat, en iyi kadın oyuncu ise Başak Köklükaya seçildi. ))
2000- Kudüs'teki Eski Kent'te bulunan El Aksa Camii'nde 15 binin üzerinde Filistinli namaz kılarak İsrail'i protesto gösterisi yaptı.
2002- İstanbul Apdi İpekçi Spor Salonu'nda "Bin Yılın Türküsü" konseri yapıldı. Anadolu'da yaşayan tüm dillerden türküler söylendi. Konsere 2 bini aşkın sanatçı katıldı.
2002- Brezilya'da devlet başkanlığı seçimlerinin birinci turu için 115 milyon seçmen elektronik ortamda oy kullandı.
(( İşçi Partisi adayı Luiz İnacio Lula da Silva yüzde 47 oranında oy aldı. İkinci turdaki rakibi yüzde 24 oranında oy alan, iktidardaki sosyal demokratların adayı Jose Serra. İkinci tur 27 Ekim'de. ))
2003- Hükümet, Irak'a asker yollama izni isteyen bir yıl süreli tezkereyi TBMM'e gönderdi. Tezkerenin başlıca gerekçeleri; Irak'ı "PKK/KADEK unsurlarından temizlemek", "bölgede güvenliği ve istikrarı sağlamak."
2005- İsrail Yüksek Mahkemesi İsrail ordusunun baskınlarda, Filistinli sivilleri "canlı kalkan" olarak kullanmasını "yasa dışı" ilan etti. Başyargıç Aharon Barak, birçok sivilin hayatını kaybetmesine yol açan uygulamanın uluslararası hukuku çiğnediğini belirtti.
2006- Lübnan'da konuşlanan BM Geçici Gücü'ne (UNIFIL) katılmak üzere Türk Deniz Kuvvetlerine bağlı Fırkateyn yola çıktı. Türkiye'den gidecek kara birliğinin yeri de belli oldu. Lübnan'ın güneyindeki Sur kenti yakınlarındaki Bakbuk bölgesi.


6 Ekim – Doğanlar

1831- Richard Dedekind, Alman matematikçi (ö. 1916)
1887- Mimari tasarım, kent planlaması ve yapı tekniklerinde devrim yaratan uygulamalarıyla bilinen Fransız mimar Le Corbusier.
1887- Kon-Tiki adını verdiği yelkenlisiyle üç buçuk ayda 5 bin mil yol katederek Güney Amerika'dan Tahiti'ye giden Norveçli kaşif Thor Heyerdahl.
1908- Sergey Lvoviç Sobolev, Rus matematikçi (ö. 1989)
1923- Selahattin İçli, Türk müziği bestecisi, müzisyen, tıp doktoru (ö. 2006)
1930- Hafız Esad, Suriye devlet başkanı (ö. 2000)
1931- Riccardo Giacconi, ABD'li fizikçi
1942- Britt Ekland; İsveçli sinema oyuncusu
1963- Vasile Tarlev, Moldovalı politikacı ve başbakan
1963- Elisabeth Shue, ABD'li sinema oyuncusu


6 Ekim - Ölenler

1893- Ford Madox Brown, İngiliz ressam (d. 1821)
1923- Osmanlı İmparatorluğu'nun sondan bir önceki Sadrazamı (başbakanı) Damat Ferit Paşa Fransa'nın Nis kentinde öldü.
1932- Şair Tokadizade Şekip Bey.
1953- Vera Muhina, Sovyet heykeltraş (d. 1888)
1964- Karikatürist Kosma Togo.
1968- Şair, yazar ve psikolog Sabri Esat Siyavuşgil.
1969- Cumhuriyet gazetesi sahibi ve gazeteci Doğan Nadi.
1981- Enver Sedat, Mısır'ın üçüncü cumhurbaşkanı (d. 1918)
1990- Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Parti Meclisi üyesi Doç. Dr. Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu 71 yaşında öldü. (d. 1919)
1993- İşadamı Nejat Eczacıbaşı, ABD'de 80 yaşında öldü. (d. 1913)
2004- Amerikalı komedyen Rodney Dangerfield,82 yaşında.

7 EKİM


1571- Hıristiyan Birleşik donanması ile, Adriyatik Denizi'nde, İnebahtı'da (Korinthos körfezinde) karşılaşan Osmanlı donanması yenildi.
1737- Yüksekliği 13 m'yi bulan dalgalar, Bengal'de (Hindistan) 300,000 kişinin ölümüne yol açtı.
1769- İngiliz kaşif Kaptan Cook Yeni Zelanda'yı keşfetti.
1806- Karbon kağıdı keşfedildi.
1908- Osmanlı yönetimine başkaldıran Girit adası Yunanistan ile birleşti.
1922- Şile düşman işgalinden kurtuldu.
1923-İstanbul’da sıkıyönetim ve sansür kaldırıldı.
1926- İtalya'da faşist parti devlet partisi olduğunu ilan etti; her türlü muhalefet yasaklandı.
1928- İstanbul'da tramvay işçileri greve başladı. Grev 8 gün sürdü.
1940- Alman ve İtalyan birlikleri Romanya'yı işgal etti.
1949- Demokratik Almanya Cumhuriyeti kuruldu.
(( Eski Alman Devleti'nin Mecklenburg-Vorpommern, Brandenburg, Saksonya-Anhalt, Thuringia, Saksonya eyaletleriyle Doğu Berlin'i kapsıyor. ))
1954- Türkiye Komünist Partisi davası sonuçlandı.
(( Aralarında Şefik Hüsnü Değmer, Mihri Belli ve Zeki Baştimar'ın da bulunduğu 131 sanık 1-10 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. ))
1954- Suna Kan, Cenevre'de yapılan uluslar arası keman yarışmasında birinci oldu.
1958- Pakistan'da General Eyüp Han darbeyle iktidarı ele geçirdi.
1960- Ordu Foto Film Merkezi tarafından hazırlanan ''Düşükler Yassıada'da'' filmi basına gösterildi.
1962- Diyarbakır'ın Suriçi mevkii "müze bölge" ilan edildi.
1963- Flora kasırgası Haiti ve Dominik Cumhuriyeti'ni vurdu; 7,190 kişi öldü.
1966- İlk Türk otomobiline Anadol adı verildi.
1970- Richard Nixon, Vietnam Savaşı'na son verecek beş maddelik barış önerisini açıkladı.
1980- Sol görüşlü Necdet Adalı ile sağ görüşlü Balgat katliamı sanığı Mustafa Pehlivanoğlu Ankara merkez Kapalı Cezaevi'nde Sıkıyönetim Mahkemesi kararıyla idam edildi.
(( 1984'e kadar süren idamlar sırasında 50 kişi daha asılarak öldürüldü. Kenan Evren'in "Hainleri asmayıp da besleyecek miyiz?" sözü belleklerde yer etti. ))
1981- Antalya'da yapılan Altın Portakal Film Yarışması'nda Sinan Çetin'in "Çirkinler de Sever" filmi birinci oldu.
1985- Achille Lauro adlı yolcu gemisi Filistin'li militanlarca kaçırıldı.
1986- Bülent Ecevit, hakkında açılan 31 soruşturma ve iki dava ile ilgili olarak 33 ifade verdi.
1987- Türkiye Komünist Partisi (TKP) ile Türkiye İşçi Partisi (TİP) birleşerek Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP) adını aldı. Yeni kurulan TBKP'nin Onursal Başkanı Behice Boran oldu.
1989- 26. Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. "Uçurtmayı Vurmasınlar" filmi 5 dalda ödül aldı.
1991- Türkiye'nin Atina Büyükelçiliği Basın Ataşesi Yardımcısı Çetin Görgü Atina'da öldürüldü. Olayı 17 Kasım örgütü üstlendi.
1993- Madonna İstanbul'da. Ünlü pop yıldızı İstanbul İnönü Stadı'nda 50 bin kişiye konser verdi.
1996- Vicdani retçi Osman Murat Ülke tutuklandı.
2001- ABD 11 Eylül saldırılarının 27. gününde Afganistan harekatını başlattı. ABD ve Britanya uçakları Kabil, Kandahar, Celalabad, Kunduz, Mezar-ı Şerif ve Herat kentlerini havadan bombaladı.
2002- Yargıtay Başsavcısı Sabih Kanadoğlu, Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) başvurdu: "Demokratik Halk Partisi'nin (DEHAP) örgütlenmesi eksik, mümkünse seçime sokmayın."
2002- İsrail birliklerinin Gazze'de Han Yunus'a düzenlediği saldırıda 14 Filistin'li öldü, 110 kişi yaralandı.
2002- Nobel Tıp Ödülünü, İngiliz bilim adamları Sydney Brenner ve John E. Sulston ile ABD'li H. Robert Horvitz paylaştı.
2003- Irak'a asker yollamak için hükümete bir yıllık yetki veren tezkere 183 redde karşılık, 358 oyla kabul edildi. CHP,175 milletvekili ile 'Ret' dedi.1 Mart tezkeresinde 97 fire veren AKP bu kez 7 fire verdi.
2003- Britanya'da parlamentonun üst kanadı Lordlar Kamarası'na ilk defa siyah bir kadın başkan atandı. Valerie Amos kabinede Uluslararası Kalkınma Bakanı'ydı.
2005- Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, yazdığı makalede "Türklüğü tahkir ve tezyif" ettiği gerekçesiyle Şişli Asliye Ceza Mahkemesi'nde altı ay hapse mahkum edildi. Bilirkişilerin,"...suç unsuru ve hakaret kastı yok" raporu dikkate alınmadı. Mahkeme cezayı 'bir daha suç işlemez' kanaatiyle erteledi.
2005- Nobel Barış Ödülü ABD'nin baskılarına karşın "Irak'ta kitle imha silahları var" raporu düzenlemeyen Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı başkanı Muhammed El Baradey'e verildi. Yeşiller tepkili: "O nükleer güç sahiplerine göz yumdu."
2006- Bolivya'da özel sektör madencilerinin kamu sendikalarının denetimindeki kalay madenini ele geçirme girişimi, 16 işçinin ölümü, 61'inin yaralanmasıyla sonuçlandı. Devlet Başkanı Evo Morales, bu girişimin hükümeti devirmeye yönelik dış destekli komplo olduğunu söyledi.
2006- Rusya'nın Çeçenya'da yürüttüğü savaşta insan hakları ihlalleri ve yolsuzlukları ortaya çıkaran araştırmacı gazeteci Anna Politkovskaya, Moskova'da öldürüldü. "Kirli Savaş: Çeçenya'da bir Rus muhabir", "Putin'in Rusyası" adlı kitapların da yazarı olan Anna "Rus medyasının vicdanı" olarak tanınıyordu.





7 Ekim – Doğanlar

1728- Caesar Rodney, ABD’li politikacı ve hukukçu (ö. 1784)
1810- Fritz Reuter, Alman romancı (ö. 1874)
1885- ABD'nin atom bombasını yapan ekipten Danimarkalı nükleer fizikçi Niels Bohr
1895- Arjantin devlet başkanlarından Juan Peron.
1900- Heinrich Himmler, SS lideri (ö. 1945)
1904- Cemal Reşit Rey, Türk besteci (ö. 1985)
1931- Nobel barış ödülü sahibi Güney Afrikalı rahip Desmond Tutu.
1934- Ulrike Meinhof, Alman şiddet eylemcisi (ö. 1976)
1952- Vladimir Putin, Rusya devlet başkanı
1966- Toni Braxton, ABD'li şarkıcı
1973- Sami Hyypiä, Finlandiyalı futbolcu.



7 Ekim – Ölenler

1571- Müezzinzade Ali Paşa, Osmanlı donanma komutanı (Kaptan-ı Derya)
1849- Amerikalı Şair ve öykü yazarı Edgar Allan Poe, Baltimore-Maryland'de 40 yaşında öldü.
(( Kısacık hayatına (1809 - 1849) özgünlüğü yadsınamaz yapıtlar sığdırdı. Baudelaire'in deyişiyle, "insanın kendisiyle çelişme ve çekip gitme hakkına saygı göstermeyen bir toplumda Poe'nun yaşamı bir çöl insanınınki gibiydi." ))
1926- Emil Kraepelin, Alman psikiyatrist (d. 1956)
1936- Osmanlı devletinin son sadrazamı Tevfik Paşa İstanbul'da öldü.
1985- Cumhuriyet tarihinin ilk kuşak bestecilerinden, Türk Beşleri grubunun bir üyesi, Onuncu Yıl Marşı, Lüküs Hayat opereti gibi ünlü eserlerin yaratıcısı Cemal Reşit Rey öldü.
1987- Behice Boran, Türk siyasetçi
1989- Amerikalı sinema oyuncusu Bette Davis.
2003- İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu eski Başkanlarından Nurullah Gezgin, 78 yaşında.(( 51 yıllık İSO tarihinde 14 yılı başkan olmak üzere 21 yıl yönetim kurulunda görev yapmıştı. ))
2004- Tiyatro ve sinema sanatçısı İsmet Ay, 82 yaşında.
2006- Fransız caz kalarnetçisi Claude Luter, 83 yaşında.

8 EKİM


415- 20 Haziran 404'te yanan Ayasofya yeniden inşa edildi.
1908- İlk sendika ve grev yasağı getirildi; ''Tatil-i Eşgal'' yasası ile grevler ve sendikalar yasaklandı.
1912- Balkan Savaşı başladı.
1917- Sovyetler Birliği'nde, Lenin'in göreve getirdiği Aleksandra Kollantai, dünyanın ilk kadın bakanı oldu.
1918- İttihat ve Terakki Partisi'nin iktidardan uzaklaştırılması.
1925- Yahudi ve Ermeni ruhani başkanları, Lozan Antlaşması'nın ''Azınlıkların Korunması'' ile ilgili hükümlerinin tanıdığı haklardan vazgeçerek, Türk toplumu içinde Türk yasalarıyla yaşamak istediklerini açıkladılar.
1933- ''D Grubu'' sanatçılarını ilk sergilerini açtı.
“D Grubu 1933 yılında, beş ressam (Zeki Faik İzer, Nurullah Berk, Elif Naci, Cemal Tollu, Abidin Dino) ve bir heykeltraş (Zühtü Müridoğlu) tarafından kurulan sanatçı birliğidir. 1933 yılı, Cumhuriyetin on yıllık bir olgunlaşma sürecini doldurduğu, toplumsal ve kültürel alandaki yenileşme ve modernleşme girişimlerinin giderek kurumlaşma aşamasına vardığı bir döneminde başlangıcıdır. Resim sanatına olan ilgi de eski dönemlere göre artmıştır. Yapılacak şey, bu ilginin gerektirdiği üstün düzeyli sanat yapıtlarının üretimini hızlandırmaktı. 1933'te, zamanın akademi müdürü Namık İsmail'in, Milli Eğitim Bakanlığı'na sunduğu raporda, bir kültür inkılabının gerekli olduğuna değinilmiş, sanat konusunda devletin desteği üzerinde durulmuş ve örgütlü bir çalışmanın, daha ileri aşamalara ulaşmakta etken olacağı vurgulanmıştı. Sanatçıları yeni bir grup kurmaya ve böylece sanatsal yönde örgütlenmeye iten nedenlerin başında, sanatı yaygınlaştırma isteği geliyordu. Avrupa'daki eğitimlerini tamamlayarak yurda dönen ressamların 1930'lu yıllarda yapıtlarını sergileyebildikleri tek yer, Galatasaray Lisesi salonlarıydı.
Neden D?
Grup, Osmanlı Ressamlar Cemiyeti, Sanayi Nefise Birliği (Güzel Sanatlar Birliği) ve Müstakil Ressam ve Heykeltraşlar Birliği nden sonra Türkiye'de kurulan dördüncü sanatçı birliğidir. Buradan yola çıkarak Nurullah Berk'in önerisiyle alfabemizin dördüncü harfini kendilerine isim olarak seçerler. Sanatsal yönden temel çıkış noktaları; empresyonist eğilimleri reddetmek, kompozisyon u kübist ve konstrüktivist akımlardan esinlenen sağlam bir desen temeline oturtmaktır.”
1951- Birinci Akdeniz Oyunları sona erdi. Türkiye serbest güreşte 8 sıklette altın madalya alarak takım halinde şampiyon oldu.
1952- Londra'da üç trenin karıştığı kazada 112 kişi öldü.
1958- Pakistan'da Eyüp Han darbeyle iktidarı ele geçirdi.
1967- Marksist devrimci Che Guevara komutasındaki gerilla kolu Bolivya Ordusuna bağlı bir özel timin pususuna düştü. Che yaralı olarak yakalandı. Ertesi gün infaz edildi.
1970- Rus yazar Aleksander Soljenitsin, Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
1971- John Lennon ünlü şarkısı ''Imagine''i yayımladı.
1971- İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Ortam dergisini süresiz kapattı.
1974- Profesör İhsan Doğramacı Uluslar arası Çocuk Doktorları Derneği başkanlığına seçildi.
1984- İstanbul'da çeşitli fakültelerde okuyan bin kadar öğrenci, Meclis'e bir dilekçe gönderdi. Dilekçede, Yüksek Öğrenim Kurulu, YÖK, bağlantılı sorunlar iletildi.
1987- 24. Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı.
(( Altın Portakal'ı Yavuz Turgul'un yönettiği "Muhsin Bey" filmi aldı. Şener Şen en iyi erkek oyuncu, Türkan Şoray en iyi kadın oyuncu seçildiler. “En iyi erkek oyuncu ödülünü kazanan Şener Şen'in başrolünü oynadığı filmde, eski bir İstanbullunun, hızla değişen şehir ile yüzleşmesi komik ve trajik bir üslupla anlatılır.” ))
1990- Üniversitelerin açılış törenlerinde alternatif tören yapmak isteyen öğrenciler engellendi; çok sayıda öğrenci gözaltına alındı.
1992- Türkiye, Kuzey Irak'ta bir Kürt devleti kurulmasına karşı olduğunu açıkladı.
1996- Barış İçin Bir Milyon İmza girişimi başladı.
1998- Nobel Edebiyat Ödülü Portekizli yazar Jose Saramago'ya verildi.
2001- Suriye ABD'nin "terörizmi destekleyen ülkeler" listesinde yer almasına karşın,"BM Güvenlik Konseyi üyeliğine seçildi."BM Genel Kurulu'ndaki oylamada Suriye,"oylamaya katılan 177 ülkenin 160'ının oyunu aldı
2001- İki motorlu bir Cessna ile bir yolcu uçağı Milano'da kalkış sırasında yoğun sis nedeniyle çarpıştı; 118 kişi öldü.
2002- İtalya'da Fiat işçileri yol ve demiryollarında ulaşımı durdurma eylemi yaptı. İşçiler Fiat Oto'nun kriz nedeniyle yaklaşık 8 bin işçiyi geçici olarak işten çıkarma hazırlığını protesto ettiler.
2003- TBMM Genel Kurulu'nda hükümete Irak'a asker gönderme izni verilmesi 18 ilde protesto edildi.72 kişi gözaltına alındı.
2004- Irak'ta 16 Eylül'de iki Amerikalıyla birlikte Tevhid ve Cihad örgütünün eline düşen Britanyalı Kenneth Bigley kafası kesilerek infaz edildi.
2004- Prof.Dr. Veli Lök, Uluslararası İşkence Kurbanları Rehabilitasyon Merkezi'nin ilk kez vereceği İşkenceyle Mücadele Ödülü'ne layık görüldü.
(( Lök, işkence izlerinin yıllar sonra da tespitini sağlayan kemik sintigrafisi çalışmalarıyla uluslararası literatüre girmişti. ))
2005- Kaşmir'de (Pakistan) 7,6 büyüklüğünde deprem meydana geldi; yaklaşık 75.000 kişi öldü, 106.000 kişi yaralandı. (8 Ekim 2005 Pakistan Depremi)
2006- İran'da din ile siyasetin ayrılmasını ve dini siyasetten vazgeçip geleneksel dine dönülmesini isteyen Şii Ayetullah Muhammed Burucerdi yandaşlarıyla birlikte tutuklandı.
2008- Diyarbakır'da bu akşam Polis Okulu servis aracı teröristlerin saldırısına uğradı. 4 Şehit ve Çok sayıda yaralı var.


8 Ekim - Doğanlar

1850- Fransız kimyacı Henri Louis le Chatelier (ö. 1936)
1895- Arjantin devlet başkanlarından Juan Peron (ö. 1974)
1920- Frank Herbert, ABD'li yazar (ö. 1986)
1941- Jesse Jackson doğdu.
(( Amerikanın önde gelen yurttaş hakları önderlerinden rahip ve siyasetçi Jackson, ABD Başkanlık seçimlerinde önemli bir oy desteği kazanabilen ilk siyah politikacı.1983-84 ve 1987-88 başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti'den başkan adaylığına aday olan Jackson seçimleri beyaz adaylara karşı küçük farklarla kaybetti. ))
1943-ABD'li komedyen ve oyuncu Chevy Chase
1948- Claude Jade, Fransız oyuncu (ö. 2006)
1949- ABD'li oyuncu Sigourney Weaver
1970- Matt Damon, ABD'li sinema oyuncusu
1979- ABD'li oyuncu Kristanna Loken


8 Ekim - Ölenler

1754- "Tom Jones" romanının yazarı, İngiliz romancı Henry Fielding.
1936- Ahmed Tevfik Paşa, son Osmanlı sadrazamı (d. 1845)
1953- Chojun Miyagi, Japon sporcu ve karateci (d. 1888)
1967- Clement Attlee, İngiliz siyasetçi.
İngiliz İşçi Partisi başkanı (1935-1955) ve Britanya başbakanı (1945-1951).
1992- Eski Almanya Başbakanı Willy Brandt öldü.
2004- Fransız filozof Jacques Derrida (d. 1930)
2007- Seyhun Ayaş, tiyatro ışık dekoratörü (d. 1959)

9 EKİM

Dünya Posta Günü


1446- Kore'de Hangul alfabesi yayımlandı.
1690- Belgrad yeniden Osmanlı egemenliğine girdi.
1855- Isaac Singer dikiş makinesi motorunun patentini aldı.
1871- Büyük Chicago yangını kontrol altına alındı.
1888- Washington Anıtı resmen açıldı.
1914- I. Dünya Savaşı: Antwerp (Belçika) Alman güçlerinin eline geçti.
1936- Hoover barajı'ndan 266 mil uzaklıktaki Los Angeles'a (Kaliforniya) elektrik verilmeye başlandı.
1937- Nazilli Basma Fabrikası, Atatürk'ün de katıldığı törenle açıldı.
1944- Britanya, Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve Sovyetler Birliği "Birleşmiş Milletler"adlı bir örgüt kurulacağını açıkladılar. Örgütün görevi savaş sonrası barışı planlamak olacak.
1944- Başbakan Şükrü Saracoğlu, Anıtkabir'in temelini attı.
1953- Amerikalı kadın yüzücü Florance Chadwick, Çanakkale Boğazı'nın Naraburnu ile Eceabat arasını 1 saat 50 dakikada yüzdü.
1960- Yassıada'daki sanıklarla ilgili fotoğraflar basına gösterildi.
1962- İstanbul'da 8 bin kişi Beyazıt'tan Taksim'e yürüdü. Yeni İstanbul gazetesi önünde sağcı basını protesto etti.
1962- Uganda cumhuriyeti kuruldu.
1963- Kuzey doğu İtalya'da, bir barajda meydana gelen göçük sonucu oluşan su dalgası 2.000 den fazla kişinin ölümüne yol açtı.
1967- Ernesto Che Guevara Bolivya'da kurşuna dizildi.
(( 1965'te devrimi Afrika ve Latin Amerika'ya yaymak için Küba'dan ayrılmış, 8 Ekim 1967'de La Higuera kasabasında CIA destekli özel harekat birliklerinin eline düşmüştü.14 Haziran 1928'de Arjantin'de doğan Che, 1956'da Meksika'da Kübalı devrimcilerle birleşmiş, Fidel Castro ile birlikte Batista diktatörlüğünün 1959'da devrilmesinde büyük rol oynamıştı. ))
1970- Kamboçya'da Kmer Cumhuriyeti ilan edildi.
1971- Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkum edildi.
1972- Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi asistanı Uğur Mumcu 12 Mart 1971 askeri müdahalesi sonrasında konulduğu askeri cezaevinden salıverildi.
1978- Ankara, Bahçelievler'de 7 sosyalist genç öldürüldü.
(( Gece yarısı bastıkları evde Türkiye İşçi Partisi üyesi Latif Can, Efraim Ezgin, Hürcan Gürses, Osman Nuri Uzunlar, Serdar Alten, Faruk Ersan ve Salih Gevenci'yi öldürenlerden Duran Demirkiran ile Ömer Özcan 12'şer yil 6'şar ay, Ahmet Ercüment Gedikli ömür boyu hapis ve Haluk Kırcı idam cezasına çarptırıldılar. ))
1983- Milli Güvenlik Kurulu yetkilerini düzenleyen yasa çıktı. Böylece,1961'den beri yürürlükte olan Kurulun hükümetle ilişkisi "danışma" ile sınırlı olmaktan çıkarıldı.
1988- Kara Sevdalı Bulut filminin gösterimi yasaklandı
1988- Kültür Bakanlığı, 36 sanatçıyı "devlet sanatçısı" ilan etti.
(( Yaşar Kemal, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Hüseyin Gezer, Füreya Koral, Zühtü Müritoğlu ve Lütfi Ömer Akad bu unvanı reddettiler. Yaşar Kemal "adı ne olursa olsun, bana verilen hiçbir payeyi, ülkemiz demokrasiye kavuşana kadar kabul etmeyeceğim "dedi. ))
1994- Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Alparslan Türkeş, parti kongresinde Nazım Hikmet şiirleri okudu.
1997- Nobel Edebiyat Ödülü İtalyan oyun yazarı Dario Fo'ya verildi.
1997- Kayseri Belediye Başkanı Şükrü Karatepe1 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
2004- ABD işgaliyle Taliban rejiminin devrilmesi sonrası düzenlenen Afganistan tarihinin ilk doğrudan devlet başkanlığı seçimi yapıldı.
(( Seçmenin parmağına sürülen mürekkep kolay silinince 18 adaydan 15'i seçimi boykot etti. Yabancı gözlemciler "oldukça adil, iptale gerek yok" dedi. Resmi sonuçlar 30 Ekim'de açıklanacak. ))
2004- Türk Hava Kurumu tarafından Eskişehir'in İnönü ilçesinde düzenlenen ''3. Türkiye Hava Oyunları''nda 433.5 metrekare ile bugüne kadar gökyüzünde açılan en büyük bayrakla atlayış yapan THK paraşütçüsü Hakan Zengin, Guinness Rekorlar Kitabı'na girmeye hak kazandı.
2004- Afganistan'da ilk demokratik seçimler yapıldı.
2005- Çin, Everest tepesinin yüksekliğinin 8848.43 m olduğunu resmi olarak açıkladı.
2005- İngiltere'de demiryollarında tütün mamulleri kullanımı tamamen yasaklandı.
2006- Kuzey Kore ilk atom bombası denemesini yaptı. BM Güvenlik Konseyi ve NATO Konseyi Kuzey Kore'yi kınadı.
2006-Google, YouTube'u 1.65 milyar dolara aldığını açıkladı.



9 Ekim – Doğanlar

1201- Fransız teolog ve Sorbonne'un kurucusu Robert de Sorbon (ö. 1274)
1757-Fransa kralı, X. Charles (ö. 1836)
1835- Senfonik şiirleri ve "Samson ve Dalila" operasıyla ünlü Fransız besteci Camille (Charles-) Saint-Saëns.
1852- Hermann Emil Fischer, Alman kimyager (ö. 1919)
1879- Alman fizikçi, Nobel Fizik Ödülü sahibi Max von Laue (ö. 1960)
1888- Bolşevik devrimci, entelektüel, Sovyet siyasetçi Nikolay Buharin (ö. 1938)
1938- Avusturyalı politikacı Heinz Fischer
1940- John Lennon İngiltere'nin Liverpool kentinde.
(( Beatles rock grubunu kurucularından biri olarak da grubun dağılmasından sonra kendi başına da rock tarihinin en önemli müzsiylenlerinden biriydi. ))
1946-Türkiye Cumhuriyeti eski başbakanı Tansu Çiller
1950-ABD’li öğretmen ve Nobel Barış Ödülü sahibi Jody Williams
1953-ABD’li sinema ve dizi oyuncusu Tony Shalhoub
1979- Brandon Routh, ABD'li oyuncu
1981- Fransız futbolcu Gaël Givet




9 Ekim - Ölenler

1934-Fransa başbakanı Louis Barthou (suikast) (d. 1862)
1934- Yugoslavya kralı I. Alexander (suikast) (d. 1888)
1943- Hollandalı fizikçi Nobel Fizik Ödülü sahibi Pieter Zeeman (b. 1865)
1967- İngiliz kimyacı Nobel Kimya Ödülü sahibi Cyril Norman Hinshelwood (d. 1897)
1967- Ernesto Che Guevara, Arjantinli devrimci (d. 1928).
(( İnandığı doğrular uğruna tutarlı bir şekilde sonuna kadar mücadele eden Che, bunun için ölmekten dahi kaçınmadı. Günümüzde ikonlaştırılıp içi boşaltılan Guevara, 68 döneminin önemli idollerindendi. ))
1967- Fransız yazar Andre Maurois.
1977- Belçikalı şarkıcı Jacques Brel.
1989- Yusuf Atılgan, Türk roman ve öykü yazarı 68 yaşında öldü.
1993- Ressam ve sanat eğitimcisi Cemal Bingöl.
2004- Fransız filozof Jacques Derrida,74 yaşında.

10 EKİM


680- Kerbela Savaşı'nda Hazreti Muhammedin torunu Hazreti Hüseyin (İmam Hüseyin bin Ali) Halife I. Yezid tarafından bozguna uğratıldı ve kafası kesilerek öldürüldü. Şii Müslümanlar bu olayı Aşure günü olarak anıyor.
1690- Belgrad'ın ikinci defa fethi.
1780- Karayipler'de kasırga: yaklaşık 20.000 kişi öldü.
1792-Fransa'da krallık kaldırıldı.
1865- John Hyatts bilardo topunun patentini aldı.
1893- İlk dizel motor prototipi Almanya'da Krupp fabrikalarında denendi.
1896- The Times gazetesinin kitap eki The Times Literary Supplement'ın ilk sayısı çıktı.
1903- Kadın hakları mücadelesinin dünyadaki ilk öncülerinden Emmeline Pankhurst, İngiltere'de kadınların kurtuluşu mücadelesini yürütmek üzere "Toplumsal ve Siyasal Kadın Birliği"ni kurdu.
1911- Çin'in son İmparatorluğu, Çing hanedanı Vuçang ayaklanmasıyla yıkıldı ve Çin Cumhuriyeti kuruldu. Sun Yat-sen liderliğindeki devrimciler Çin'de Mançu hanedanını devirdi.
1914- İngiliz donanmasından kaçan "Goeben" ve "Breslau" adlı iki Alman zırhlısı Türkiye'ye sığındı. İki zırhlı daha sonra "Yavuz" ve "Midilli" adlarını aldı.
1915-Osmanlı ordusu Anafartalar'da İngiliz, Avustralya ve Yeni Zelanda birlikleri Conk Bayırı'nda yendi.
1920- Sevr Anlaşması imzalandı.
1926- Kıyafet Kanunu'nun kabulü
1933- İlk sentetik deterjan "Dreft", Procter&Gamble tarafından satışa sunuldu.
1944- Nazi katliamı: 800 çingene çocuk sistematik bir şekilde Auschwitz kampında öldürüldü.
1952- Amerika Birleşik Devletleri'nin Harlem basketbol takımı gösteri maçları için İstanbul'a geldi.
1952- İlk Amerikan ay uydusu ORBİTER fırlatıldı.
1954- Honduras Kominist Partisi kuruldu.
1964- 18. Yaz Olimpiyatları Tokyo'da başladı.
1965- Adalet Partisi 450 üyeli Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde 240 milletvekili ile çoğunluğu elde etti.
(( Cumhuriyet Halk Partisi 134, Millet Partisi 31, Yeni Türkiye Partisi19, Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi 11 milletvekili çıkardı. Türkiye tarihinde ilk kez bir sosyalist parti, Türkiye İşçi Partisi de 15 milletvekili ile Meclis'te grup kurmaya hak kazandı. ))
1969- Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu, DEV-GENÇ adını aldı.
1969- Necmettin Erbakan milletvekili adaylığı için Adalet Partisi'ne kaydını yaptırdı.
1970- Fiji bağımsızlığını kazandı.
1975- Bandırma Sülfirik Asit Fabrikası'nda işçi direnişi başladı.
1976- Devlet Güvenlik Mahkemeleri'nin hukuki varlığı resmen sona erdi.
1984- Başbakan Turgut Özal, İngiliz yayın kuruluşu BBC'ye, "Türkiye'de siyasi tutuklu olmadığını" söyledi.
1985- Amerikan F-14 savaş uçakları, Achille Lauro yolcu gemisini kaçıran korsanları taşıyan bir Mısır uçağını Sicilya'daki bir Nato üssüne inmeye zorladı. Korsanlar tutuklandı.
1986- Richter ölçeğiyle 7.5 şiddetinde bir deprem El Salvador'un başkenti San Salvador'u vurdu. Bin beş yüz ölü var.
1986- Süleyman Demirel, "Halk isterse cumhurbaşkanı olurum" dedi.
1987- Fiji'de cumhuriyet ilan edildi.
1987- 12 Eylül'de kapatılan Türkiye İşçi Partisi'nin son genel başkanı, siyasetçi ve sosyolog Behice Boran (Hatko) sürgünde öldü.
1988- Dolar 1,845 liraya çıktı. Merkez Bankası ilk kez müdahale kararı aldı. Müdahaleye rağmen ertesi gün serbest piyasada dolar 1,975 liraya fırladı.
1989-İstanbul'da cezaevlerindeki açlık grevini desteklemek amacıyla siyah elbiselerle yürüyen kadınlar tutuklandı.
1990- Amerikan üsleri ile lastik işkolundaki grevler ertelendi.
1991- Alâeddin Yavaşça 'ya Devlet Sanatçısı unvanı verildi.
1991- Pink Floyd, The Wall albümleri ile yaptıkları katkı nedeniyle, İngiliz Milli Tuğla Dağıtıcıları Birliği tarafından şeref listesine alındı.
1992- Özgür Gündem gazetesi köşe yazarı Hüseyin Deniz Ceylanpınar'da vurularak öldürüldü.
1993- Andreas Papandreou 74 yaşında Yunanistan başbakanı seçildi.
1994- İlk Türk uydusu " TÜRSAT 1-B" uzaya fırlatıldı. 1780 kilogram ağırlığındaki uydunun ömrü 13 yıl. Uydunun 11 kanalı Türk özel televizyonlarına ayrıldı.
1995- Garry Kasparov, bir ay süren satranç turnuvasında rakibi Viswanathan Anand'ı yendi.
1997- Nobel Edebiyat Ödülü'nü Dario Fo aldı.
1997- Güney Afrika, insan hakları ihlalleri ve Kıbrıs sorununu gerekçe göstererek Türkiye'ye askeri helikopter satışını durdurdu.
1997- Arjantin havayollarına ait bir DC-9 uçağı Uruguay'da düştü; 74 kişi öldü.
1997- Meksika'da Pauline Kasırgası: 200 ölü.
2001- Hükümet TBMM'den "dışarı asker gönderme ve yabancı askeri kabul etme" yetkisi aldı. Yetkinin, "gereği, kapsamı, sınırı, zamanı ve süresini" Bakanlar Kurulu belirleyecek.
2002- ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi,Başkan George W. Bush'a Irak'la savaş yetkisi veren yasa tasarısını kabul etti.
2002- Nobel Edebiyat Ödülü'ne Macar yazar İmre Kertesz layık görüldü.
2003- İsrail ordusu Gazze Şeridi'nde Refah mülteci kampına 40 tank, zırhlı araçlar ve helikopterlerle baskın yaptı;ikisi çocuk altı Filistinli öldü. İsrail, Mısır'dan gizlice silah getirmek için kullanılan tünelleri yok etmeyi baskına gerekçe gösterdi.
2004- Suudi Arabistan yönetimi,ramazan ayı boyunca oruç tutulan saatlerde yabancıların kamuya açık yerlerde yemek yemesi ve sigara içmesini yasakladı. Yasağa uymayan yabancılar derhal sınırdışı edilecek.
2005- Almanya'da seçimden üç hafta sonra başbakan netleşti. Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU/CSU) partilerinin adayı Angela Merkel Almanya'nın ilk kadın başbakanı oldu.
2006- Internet arama motoru Geogle, video paylaşım sitesi YouTube'u 1.65 milyar dolara (2.47 milyar YTL) satın aldı.
2006- Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrant Dink, Zaman Gazetesi yazarı Etyen Mahçupyan ve Belge Yayınları sahibi Ragıp Zarakolu ortak açıklama yayımladı. Fransa'daki "Ermeni soykırımının inkar yasa tasarısı"nın soykırıma karşı mücadele gibi gözükse de ifade özgürlüğünü ortadan kaldırdığını söyledi.


10 Ekim - Doğanlar
1470- Yavuz Sultan Selim (ö. 1520)
1731- ngiliz bilim insanı Henry Cavendish (ö. 1810)
1813- La Traviata, Aida ve Rigoletto operalarının yaratıcısı İtalyan besteci Giuseppe Verdi
1877- Rudolf Hilferding.
(( 1923 ve 1928'de iki kez Alman Sosyal Demokrat hükümetlerinde maliye bakanlığı yapan Avusturya doğumlu Alman politikacı, Avusturya Marksizminin önce gelen teorisyenlerinden biri olarak tanınmıştı. Marksist "emperyalizm" kavramının gelişmesi sırasında Lenin'le tartışmaları Marksist literatürde önemli yer tutmuştu. ))
1905- Eugene Dennis. Amerikan Komünist Partisi'nin genel sekreteri olarak 1945-57 arasında görev yapan sendika önderi Dennis 1959-61 arasında da ABDKP'nin başkanıydı. 61.
1912- Amado, Jorge. Brezilya'nın kuzeydoğu bölgelerinin yaşantısını işlediği eserleriyle öne çıkan yazar, uluslar arası övgü kazanan pek çok romanın yazarıydı.
1929- Türk ses sanatçısı Ayten Alpman
1930- İngiliz oyun yazarı Harold Pinter.
1930- Fransız kimyacı, Nobel Kimya Ödülü sahibi Yves Chauvin
1936- Yunan şarkıcı Nana Mouskouri
1947- Hümeyra, Müzisyen ve sinema oyuncusu
1953-ABD'li şarkıcı David Lee Roth
1963- Hülya Avşar
1968- Feridun Düzağaç



10 Ekim – Ölenler

1875- Rus yazar ve şair Tolstoy (d. 1817)
1964- Eski bakanlardan, gazeteci, yazar Cemil Sait Barlas.
1970- Fransız siyasetçi Edouard Daladier.
1977- Tarihçi İsmail Hakkı Uzunçarşılı 89 yaşında öldü.
1981- Aşık Ali İzzet
1985- Amerikalı aktör ve film yönetmeni Sinemanın harika çocuğu Orson Welles, Los Angeles'ta 70 yaşında geçirdiği kalp krizine yenik düştü.
(( "Orson Welles çocuk yüzlü bir dev, dalları kuşlarla dolu büyük bir ağaç, ipini koparıp gül bahçesinde yatan bir köpek, çalışkan bir haylaz, akıllı bir soytarı, insandan kaçan bir hümanist, sınıfta dalga geçen üstün bir öğrenci, işine geldiği zaman sarhoş gibi davranan bir taktik ustasıdır." (Cocteau) ))
1985- Rus aktör Yul Brynner (d. 1915)
1989- Milliyet gazetesi eski sahibi Ercüment Karacan.
1995- Türk sinemasında, 115 filmde rol alan "babacan" rollerin oyuncusu Kadir Savun yaşama veda etti.
1995- Şair, yazar Şemsi Belli.
2001- Amerikalı sinema yönetmeni Helbert Ross,74 yaşında. Yönettiği filmler arasında, "Tekrar Çal Sam", "Çelik Manolyalar", "Funny Girl" var.
2004- ANKA Haber Ajansı'nın Onursal Başkanı, gazeteci Müşerref Hekimoğlu, 83 yaşında.
(( Cumhuriyet gazetesinde "Ankara ANKA" adlı köşesinde ve Cumhuriyet Dergi'de yazıyordu. ))
2004-ABD'li sinema sanatçısı Christopher Reeve (d. 25 Eylül 1952)
2005- Uganda devlet başkanı Milton Obote (d. 1925)

11 EKİM


1811- İlk buharlı feribot Juliana, New York - New Jersey arasındaki seferlerine başladı.
1850- Avustralya'da Sydney Üniversitesi kuruldu: 3 profesör ve 24 öğrencisi var.
1868-Thomas Edison, ilk icadı elektrikli ses makinesi (fonograf) için patent aldı.
1881- David Houston, kameralar için rulo filmin patentini kaydettirdi.
1899- İkinci Boer Savaşı Britanya İparatorluğu ile Bağımsız Boer Cumhuriyetleri Hür Oranj Devleti ve Güney Afrika Cumhuriyeti (Transvaal Cumhuriyeti) arasında başladı. Savaş iki bağımsız cumhuriyetin Britanya İmparatorluğuna katılmasıyla 31 Mayıs 1902'de sona erdi.
1903- İspanya'nın Bilbao kentinde, Katolikler ve Cumhuriyetçiler arsında çıkan çatışmalarda 7 kişi öldü, 33 kişi yaralandı.
1910-ABD eski başkanı Theodore Roosevelt bir uçakla uçan ilk ABD başkanı oldu. Wright Kardeşler'in yaptığı uçakla Missouri'de dört dakika uçtu.
1922- Büyük Taarruzun zaferle sona ermesi üzerine İtilâf Devletleri'nin çağrısıyla Türkiye Büyük Millet Mecilisi ile 3 Ekim 1922’de Mudanya’da başlayan müzakerler sonuçlandı. Mudanya Mütarekesi imzalandı.
1924- TBMM yeni binasına taşındı; Cumhuriyet Bayramı'nın ilk kutlama töreni burada yapıldı.
1926- Kıyafet Kanunu kabul edildi.
1929- Yavuz Savaş Gemisi'nin onarımı bitti; gemi Türk Deniz Kuvvetleri'ne teslim edildi.
1939- Albert Einstein, Roosevelt'e, atom bombası konusuna dikkatini çekmek için yazdığı ünlü mektubunu kaleme aldı.
1939- Fransa Başbakanı Edouard Daladier Adolf Hitler'in barış önerisini reddetti.
1948- Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü Ulusal Komisyonu, UNESCO kuruldu.
1959- Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü "nereden buldun" yasasına karşı olduğunu açıkladı.
1963- Batman'da bir petrol damarı daha bulundu.
1967- Afganistan başbakanı Mohammad Hashim Maiwandwal sağlık nedenleriyle istifa etti.
1968- NASA, ilk insanlı uzay uçuşunda Apollo 7'yi uzaya fırlattı; astronotlar Wally Schirra, Donn Fulton Eisele ve R. Walter Cunningham.
1971- Türkiye sosyalist hareketinin önde gelen teorisyenlerinden Dr. Hikmet Kıvılcımlı, eski Yugoslavya'nın başkenti Belgrad'da sürgünde öldü.
(( 12 Mart 1971'de ilan edilen sıkıyönetim savcılıklarınca aranan Kıvılcımlı, Kıbrıs üzerinden gittiği Demokratik Almanya Cumhuriyeti, Bulgaristan ve Arnavutluk'a eski Türkiye Komünist Partisi yöneticlerinin engellemeleri yüzünden kabul edilmemişti. ))
1972- 12 Mart askeri müdahalesinin baskıları derinleşiyor. Adalet Bakanlığı, basına sert ve ağır tedbirler getiren bir yasa tasarısı hazırladı.
1972- Milli Selamet Partisi kuruldu.
1976- Çin'de, aralarında Mao Zedong'un eşi Çiang Çing'in de bulunduğu dört politbüro üyesi darbe yapmayı planladıkları gerekçesiyle tutuklandı.
1977- Deniz bilimcisi Kaptan Cousteau, ünlü teknesi Calypso ile İstanbul'a geldi.
1979- Gazeteci Abdi İpekçi cinayeti zanlısı Mehmet Ali Ağca'nın yargılanmasına başlandı.
1980- Cezayir'de deprem: 20 bin kişi öldü.
1980- Uzayda 185 gün kalarak rekor kıran Sovyet kozmonotları Leonid Popov ve Valeriy Ryumin dünyaya döndü.
1980- Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş ve Partili 28 parlamenter tutuklandı.
1980- Yönetmen Ali Özgentürk'ün "Hazal" filmi 29. Uluslararası Mannheim Film Festivali'nde 3 ödül aldı
1981- Yönetmen Erden Kıral'ın Bereketli Topraklar Üzerinde adlı filmi Avrupa Film Festivali'nde birinci oldu.
1982- Alparslan Türkeş 12 Eylül 1980 sonrasında tutuklu olarak yargılandığı askeri mahkemede, "Fikrimiz iktidarda, biz zindandayız" dedi.
1984- Challenger ile uzaya çıkan astronot Kathryn D. Sullivan, uzayda yürüyen ilk Amerikalı kadın oldu.
1984- Avrupa Parlamentosu, Türkiye-Avrupa Ekonomik Topluluğu Karma Parlamento Komisyonu'nun yeniden kurulmasına karar verdi, fiili çalışmayı askıya aldı.
1986-ABD başkanı Ronald Reagan ile Sovyetler Birliği lideri Mikhail Gorbachev, Reykjavik'te (İzlanda) bir araya gelip Avrupa'daki orta menzilli füzelerin karşılıklı azaltılması konusunu görüştüler.
1992- Turgut Kazan üçüncü kez İstanbul Barosu başkanlığına seçildi.
1995- Bosna-Hersek'te ateşkes ilan edildi.
1998- Kongo'da ulusal havayollarına ait bir Boeing 727 isyancılar tarafaından düşürüldü; 40 kişi öldü.
1999- CNN Türk yayın hayatına başladı.
2000- Kolombiya, İrlanda, Norveç, Singapur, Mauritius BM Güvenlik Konseyi'nin yeni üyeleri oldu. ABD, Afrika grubu adayı Sudan'ın seçimini engelledi. Beş daimi üyesi olan BM'nin geri kalan 10 üyesi düzenli olarak değişiyor.
2001- Boğaziçi Üniversitesi'ne alınmayan türbanlı öğrenciler protesto eylemi yaptı.
2002- ABD'de Senato'nun, Başkan George W. Bush'a Birleşmiş Milletler onayı olmaksızın tek taraflı savaş açma yetkisi verdiği gün Nobel Barış Komitesi,156 aday arasından, Bush'un Irak politikasını eleştiren ABD eski Başkanı Jimmy Carter'a Nobel Barış Ödülü verilmesini kararlaştırdı.
2004- Irak'ta kaçırılan Türkiyeli müteahhit Mahir Kemal ile Iraklı Kürt tercümanı Lokman Hüseyin kafaları kesilerek öldürüldü.
2006- Irak Meclisi Sünni vekillerin boykotuna rağmen,federalizm yasasını kabul etti. Sünnilerin en büyük partisi Ulusal Mutabakat Cephesi yasayı "Bölünme reçetesi" diye eleştirdi.



11 Ekim - Doğanlar

1675- Samuel Clarke, İngiliz filozof (ö. 1729)
1884- Amerikalı insan hakları savunucusu Eleanor Roosevelt.
1885- Nobel ödüllü Fransız yazar François Mauriac.
1928- Yıldız Kenter, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı
1928- Film müziği bestecisi, İtalyan müzikçi Ennie Morricone.
1953- David Morse, ABD'li aktör
1954- Vojislav Šešelj, Sırp siyasetçi
1955- Hans Peter Briegel, Alman futbol adamı
1961- Steve Young, ABD'li futbolcu
1983- Ruslan Ponomariov, Ukraynalı satranç oyuncusu
1985- Michelle Trachtenberg, ABD'li oyuncu
1989- Michelle Wie, ABD'li golfçu


11 Ekim - Ölenler

1689- Rus çarı büyük Petro.
1889- James Prescott Joule, İngiliz fizikçi (d. 1818)
1896- Anton Brückner, Avusturyalı besteci (d. 1824)
1938- Siirt Milletvekili İsmail Müştak Mayakon
1963- Ünlü Fransız şarkıcı Edith Piaf.
1963- Fransız yazar ve ozan Jean Cocteau.
1968- Dışişleri eski bakanlarından Selim Sarper.
1982- Tiyatro ve sinema sanatçısı Yıldırım Önal 51 yaşında öldü.
1985- Şair ve ressam Metin Eloğlu 58 yaşında öldü.
1990- Octavio Paz, Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan ilk Meksikalı yazar oldu.
1999- "Yılanların Öcü", Onuncu Köy", "Amerikan Sargısı"nın yazarı Fakir Baykurt.
2000- İskoçya'nın ilk başbakanı ve İskoçya İşçi Partisi lideri Donald Dewar,63 yaşında.
2005- 1925 yılında Menemen'de dünyaya gelen ünlü Şair, romancı, denemeci, senaryo yazarı ve gazeteci Atilla İlhan, 80 yaşında İstanbul'da vefat etti.
2007- Yazar Mehmed Uzun 55 yaşında hayata veda etti.

12 EKİM


1492- Cenovalı denizci Kristof Kolomb Amerika'ya ayak bastı.
(( Cenova'lı denizci Karayipler'e ulaşmıştı. Fakat Doğu Asya'ya geldiğini düşünüyordu. ))
1579- Sadrazam Sokollu Mehmet Paşa, bir Boşnak saldırgan tarafından sarayda öldürüldü.
1654- Hollanda'nın Delft kentinde bir barut deposu infilak etti; 100'den fazla ölü, 1000'in üzerinde yaralı var.
1775-ABD deniz kuvvetlerinin kuruluşu.
1872- Sirkeci hamalları greve çıktı.
1882- Tatavla kunduracıları greve çıktı.
1928- Suni solunum cihazı ilk kez Boston'daki bir çocuk hastanesinde kullanıldı.
1930- Balkan Atletizm Şampiyonası'nda Türkiye 5. oldu.
1945- Ankara Radyosu alaturka saz ve ses sanatçıları toplu olarak istifa ettiler.
1958- Başbakan Adnan Menderes yurttaşlardan "vatan cephesi" kurmalarını istedi.
1962-ABD'nin kuzey batısında kasırga: 46 kişi öldü.
1962- Siyasi af çıktı. Buna göre Yüksek Adalet Divanı'nda mahkum edilenlerin cezaları kısmen affedilebilecek.
1968- Olimpiyatlar Mexico City'de (Meksika) başladı.
1968- Ekvator Ginesi, İspanya'dan bağımsızlığını kazandı.
1969- Genel seçimlerde Adalet Partisi 256 milletvekiliyle iktidarını korudu.
(( Cumhuriyet Halk Partisi 143, Güven Partisi 15, Millet Partisi 6, Milliyetçi Hareket Partisi 1, Türkiye Birlik Partisi 8, Yeni Türkiye Partisi 6, Türkiye İşçi Partisi 2 milletvekili çıkardı.))
1970- Ankara'da Hacettepe Üniversitesi işgal edildi. İstanbul'da Gislaved Lastik Fabrikası işçileri oturma grevine başladı.
1972- Sümerbank'ın 5 ildeki 13 mağazasında grev başladı.
1974-İzmir'de belediyeye bağlı işyerlerinde başlatılan grevin beşinci günü. İzmir sokak ve caddeleri çöp yığınlarıyla doldu.
1975- 27 ilde 54 senatör ve 6 milletvekilliği için yapılan araseçimlerde; AP 27 senatör, 5 milletvekilliği, CHP 25 senatör, 1 milletvekilliği, MSP 2 senatör çıkardı.
1975- Bursa'daki TOFAŞ otomobil fabrikasında 100.000 Murat otomobil üretildiği açıklandı.
1979- Türkiye'nin Hollanda Büyükelçisi Özdemir Benler'in oğlu Ahmet Benler silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
1980- 11. genel nüfus sayımı yapıldı.
(( Sokağa çıkma yasağı sırasında güvenlik güçleri operasyonlar yaptı, çok sayıda gözaltı. Türkiye'nin nüfusu: 45.217.556 olarak saptandı. ))
1983- Japonya'nın eski başbakanlarından Tanaka Kakuei, Lockheed şirketinden 2 milyon dolar rüşvet almak suçundan 4 yıl hapse mahkum oldu.
1984- IRA, Margaret Thatcher'in kaldığı otele bomba attı. Margaret Thatcher kurtuldu, fakat 5 kişi öldü.
1991- Sovyetler Birliği başkanı Gorbaçov ile diğer cumhuriyet liderlerinin bir araya geldiği Devlet Konseyi toplantısında KGBnin lağvedilmesi' kararı alındı.
1992- TEMA Vakfı kuruldu.
1997- İstanbul Bayrampaşa Cezaevi'nde mahkumlar üç koğuşu ateşe vererek isyan başlattılar.
1999- Pervez Müşerref, Pakistan'da kansız bir darbe ile yönetime geldi.
2000- İsrailli üç asker Filistinlilerce linç edilince İsrail Ramallah, Gazze, Nablus ve El Halil'e füze yağdırdı. Filistin lideri Yaser Arafat, "bu bir savaştır" dedi. Filistin Yönetimi saldırı üzerine hapisteki Hamas militanlarını serbest bıraktı.
2000- Nobel Edebiyat Ödülü, yapıtları Çin'de yasaklanan Çin asıllı Fransız vatandaşı Gao Çing Jian'a verildi.
2002- Endonezya'nın turistik Bali Adası'ndaki bir gece kulübünde iki bomba patladı; 187 kişi öldü, 300 kişi yaralandı,ölenlerin çoğu turistler.
2002-Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Doğal Afetleri Azaltma Günü ilan edilmiştir.
2003- Belarus'taki bir akıl hastanesi yangınında 30 hasta öldü.
2003- İstanbul 4.Sulh Ceza Mahkemesi, Adalet Bakanlığı'nın yazılı başvurusu üzerine, 'ozgurpolitika.org' ile 'ekmekveadalet.com' sitelerinin kapatılmasına ve Türkiye'ye giriş-çıkışlarına filtre konulmasına karar verdi.
2003- Fransa'da Yahudi kökenli ateist avukat Levy'nin başörtüsü takan iki kızı İlçe Eğitim Müdürlüğü kararıyla okuldan atıldı. Babaları "İslamiyette bir kadının tam olarak kendini var edeceğine inanmıyorum. Ama onların seçimine saygı duyuyorum, tıpkı onların benim seçimime saygı duydukları gibi" dedi.
2004- İslami Cemiyet ve Cemaatleri Birliği'nin yöneticisi Metin Kaplan, gözaltına alındığı Almanya'dan özel uçakla Türkiye'ye getirildi. 13 Ekim'de tutuklanan Kaplan, Bayrampaşa Cezaevi'ne konuldu.
2005- Suriye İçişleri Bakanı Gazi Kenan başkent Şam'da makamında intihar etti. 1982-2002 yıllarında askeri istihbarat şefliği yapmıştı.
2006- Nobel Edebiyat Ödülü yazar Orhan Pamuk'a verildi.
(( Akademi açıklamasında;"Yaşadığı kent İstanbul'un melankolik ruhunun izlerini sürerken kültürlerin birbiriyle çatışması ve kaynaşmasının yeni simgelerini buldu" dedi. ))
2006- Fransa parlamentosu "Ermeni soykırımını inkar edenlere hapis ve para cezası verilmesi"ni öngören yasa tasarısını 19'a karşı 106 oyla kabul etti.
(( Tasarının yasalaşabilmesi için senato ve cumhurbaşkanının onayı gerekiyor. Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hrat Dink, tasarının yasalaşması halinde Fransa'ya gidip ifade özgürlüğü adına yasayı ihlal edeceğini söyledi. ))
2006- İsrail-Lübnan savaşında BM Barış Gücü kapsamında görev yapacak 261 kişilik TSK kara birliği Lübnan'a hareket etti.


12 Ekim - Doğanlar

1808- Charles Fourier'nin 1837'de ölümünden sonra Fourierci Ütopyacı hareketin önderi ve hareketin gazetesi La Phalange'ın sahibi olan Fransız sosyalist Victor-Prosper Considérant.
1865- Arthur Harden, İngiliz kimyacı (ö. 1940)
1866- Ramsay MacDonald, Britanyalı siyasetçi ve Birleşik Krallık başbakanı (ö. 1937)
1872- Ralph Vaughan Williams, İngiliz besteci (ö. 1958)
1875- Aleister Crowley, İngiliz yazar (ö. 1947)
1886- Gürcistan'da Sovyet idaresinin kurulması ve Sovyetler Birliği'nin sanayileşmesinde büyük pay sahibi olan komünist lider Grigoriy Konstantinoviç Ordjonikidze.
1896- Eugenio Montale, İtalyan şair (ö. 1981)
1934- Oğuz Atay, Türk yazar (ö. 1977)
1935- Luciano Pavarotti, İtalyan tenor (ö. 2007)
1963- Raimond Aumann, Alman futbolcu
1968- Hugh Jackman, Avustralyalı sinema oyuncusu
1970- Kirk Cameron, ABD'li sinema oyuncusu


12 Ekim - Ölenler

1870- Amerikan iç savaşında Güneylilerin komutanı General Robert E. Lee.
1924- "Penguin Adası"nın yazarı, Fransız romancı Antole France.
1943- Ünlü güreşçi ve Güreş Federasyonu Başkanı, yüzbaşı Tayyar Yalaz.
1956- “Otuzbeş Yaş”ın yazarı Şair Cahit Sıtkı Tarancı, tedavi gördüğü Viyana'da 46 yaşama veda etti.
1958- Gordon Griffith, ABD'li sinema oyuncusu ve yönetmen (d. 1907)
1964- James Bond'un yaratıcısı, İngiliz yazar Ian Fleming.
1965- Paul Hermann Müller, Nobel ödülü kazanmış İsviçreli kimyacı (d. 1899)
1987-Türkiye Cumhuriyeti'nin 6. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk 84 yaşında öldü.
1999- Wilt Chamberlain, ABD'li basketbolcu (d. 1936)
2001- Bursalı sanayicilerden eski DYP Bursa Milletvekili Ali Osman Sönmez,75 yaşında. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası'nda 25 yıl başkanlık yaptı.
2001- Orkestra şefi, koro yönetmeni Hikmet Şimşek,77 yaşında. Türkiye'den yurt dışında plak kaydı yapan ilk orkestra şefiydi.
2004- Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Onur Kurulu Başkanı gazeteci Erol Dallı,74 yaşında.
2005- İtalyan yönetmen, oyuncu Sergio Citti,72 yaşında. 1975'te öldürülen yönetmen Pier Paolo Pasolini'yi muhalif kimliğinden dolayı resmi makamların öldürdüğünü iddia etmişti.

13 EKİM


1905- Galatasaray Spor Kulübü kuruldu.
“Galatasarayın 1905 yılının sonbaharında; Galatasaray Lisesi öğrencileri tarafından bir futbol kulübü olarak kurulur, ancak daha öncesinde de Galatasaray Lisesi'nde diğer sporlar da yapılmaktaydı.
II. Beyazıt tarafından 1481'de kurulan mektep; adını kurulduğu bölgeden almaktadır. Ancak Hürrem Sultan tarafından kapattırılan okul; Lale Devri öncesinde tekrar açılmış ve sonrasında tekrar kapattırılmış; en son da Osmanlı İmparatorluğu'nda Sultan Abdülaziz döneminde 1 Eylül 1868'de tekrar açılmıştır. Bu dönemde; Beden Eğitimi dersi jimnastikçi Monsieur Curel tarafından modern aletlerle verilmektedir. 1870 yılında Kâğıthane'de bir idman bayramı düzenlenir.
Monsieur Curel'den sonra; Monsieur Moiroux, Signor Martinetti, Stangali de jimnastik, atletizm, yüzme, kürek vb. sporları ilk defa başlatmış olurlar. Faik Üstünidman önderliğinde; izcilik, tenis ve hokey gibi sporları da öğrenen öğrenciler; yine Üstünidman'ın desteklemesi ile futbol ile tanışır. Ancak; bu dönemde futbolun kurallarını tanımazlar.
Türkiye' de basketbol Galatasaraylı Ahmet Robenson, voleybol ve boks ise bir diğer Galatasaraylı Selim Sırrı Tarcan tarafından başlatılmıştır.
1901'de İstanbul'da yaşayan James La Fontaine ve Horace Armitage isimli iki İngiliz; yabancılardan oluşan Kadıköy Futbol Kulübü'nü kurarlar; ancak anlaşmazlıklar sonrasında da 1903'de Moda Kulübü'nü kurarlar.
Bu dönemde futbol yabancılar tarafından İstanbul'da oynanmaktadır; ve bu konuda Galatasaray Lisesi öğrencileri bir girişimde bulunur. 1 Ekim 1905 tarihinde; Mehmet Ata Bey'in dersi sırasında arkadaşlarıyla konuşan Ali Sami Yen; bir futbol kulübü kurmaya karar verir. Asım Sonumut, Reşat Şirvani, Refik Cevdet Kalpakçıoğlu, Abidin Daver ve Kamil Ulus Bey'in de ortaklığıyla; Refik Cevdet Kalpakçıoğlu asbaşkanlığında kulüp kurulur.
Bu dönemde oyunculardan her hafta birer kuruş toplanır, başkan Ali Sami Yen de futbol topuyla ilgilenirdi. Hatta domuz yağı ile temizlenen futbol topu hasar görünce; Ali Sami Yen ayakkabısının bir parçasını keserek yama yapmıştır. Cevdet Kalpakçıoğlu da formaları yıkardı. Kulübün ilk isminin Gloria ya da Audace koyulması istenmiştir, ancak takımın oynadığı ilk maçında Rum rakibini 2-0 yenerken seyircilerin onlardan "Galata Sarayın Efendileri" diye söz etmesiyle bugünkü isim doğmuştur.
Ali Sami Yen tarafından söylenen bir söz; Galatasaray Spor Kulübü'nün kuruluş ve varoluş amacını belirleyecektir:
“Maksadımız İngilizler gibi toplu bir hâlde oynamak, bir renge ve bir isme mâlik olmak ve Türk olmayan takımları yenmek.””

1911- İtalyanlar, Derne'yi işgal etti.
1914- Garrett Morgan, gaz maskesini icat etti ve patentini aldı.
1918- Talat Paşa liderliğindeki İttihat ve Terakki hükümeti Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak Osmanlı için I. Dünya Savaşı'nı bitirdi ve istifa etti.
1920- Şark Demiryolu işçileri greve çıktı.
1921-Atatürk, Kars Antlaşması'nı yaptı.
1923- Türkiye Büyük Millet Meclisi toplandı;
( Ankara'nın hükümet merkezi olması kararlaştırıldı. Mübadele, İmar ve İskân Bakanlığı kurulması TBMM’de kabul edildi. )
1935- Türkiye Mason Locaları kapatıldı.
( Locaların mal varlığı hükümete devredildi. Türkiye Mason Cemiyeti hükümet telkinleri doğrultusunda faaliyetini durdurma kararı almıştı. )
1951- Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği güzellik yarışmasında, Günseli Başar Türkiye Güzellik Kraliçesi seçildi.
1955- Suna Kan, "Viotti Keman Yarışması"nda birinci oldu. Yarışma ünlü İtalyan Kemancı Giovanni Battista Viotti adına düzenlenmişti.
1968- İlk Türkiyeli işçi kafilesi, Avustralya'ya hareket etti.
1972- Sümerbank'ın 5 ildeki 13 mağazasında grev başladı.
1972- Sovyet havayollarına ait Aeroflot tipi bir yolcu uçağı Moskova yakınlarında düştü; 176 kişi öldü.
1972- Bir Uruguay askeri uçağı And dağlarında (Arjantin ve Şili sınırında) düştü. Sağ kalan 16 kişiye 23 Aralık'ta ulaşılarak kurtarıldı.
1973- Müzisyen Victor Jara, Şili'nin Santiago Stadyumu'nda elleri kesildikten sonra kurşuna dizildi.
1976- Bolivya havayollarına ait bir kargo uçağı Santa Cruz'da (Bolivya) düştü; 97'si yerde ve çoğunluğu çocuk olmak üzere 100 kişi öldü.
1977- Dört Filistinli bir yolcu uçağını Somali'ye kaçırdı ve Kızıl Ordu mensubu 11 tutuklunun salıverilmesini istedi.
1980- Türk Hava Yolları'nın Diyarbakır adlı uçağı silahlı kişilerce kaçırılarak Diyarbakır'a indirildi; hava korsanları kadın ve çocukları serbest bıraktı ve yetkililerle pazarlığa girişti.
1983- Danışma Meclisi'nin görevi sona erdi.
( Meclis 12 Eylül askeri darbesi sonrası Milli Güvenlik Konseyi'nin belirlediği 160 üyeden oluşmuştu. )
1983- 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu, Mecliste kabul edilmiş 18 Ekim 1983'te 18195 sayı ile Resmi Gazete'de yayınlanıp yürürlüğe girmiştir.
1986- Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Ronald Reagan ve Sovyetler Birliği lideri Mihail Gorbaçov buluştular. Stratejik silahların kontrolünü tartışmak için bir araya gelen iki başkandan Reagan "Yıldız Savaşları" projesinden vazgeçmeyince bir sonuca ulaşılamadı.
1990- Kadın kuruluşları İstanbul'da "Düşünceye Saygı, Şiddete Son" yürüyüşü yaptılar.
1991- MİT (Milli İstihbarat Teşkilatı) eski müsteşarı emekli Orgeneral Adnan Ersöz, öldürüldü. Suikastı Devrimci-Sol örgütü üstlendi.
1994- İnsan haklarından sorumlu Devlet Bakanı Azimet Köylüoğlu Amerikanın Sesi Radyosu'na, güvenlik güçleri tarafından "600 köy ve 800 mezranın yakıldığını" açıkladı.
1994- Mali polis, Halil Bezmen'e ait trilyonlarca lira değerindeki antika, tarihi eser ve tabloyu, Amerika Birleşik Devletleri'ne kaçırılmak üzereyken ele geçirdi.
1995- İngiliz fizikçi Joseph Rotblat ve içinde bulunduğu antinükleer grup, Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
1995- Prag'daki Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda, 82 kiloda güreşen Hamza Yerlikaya dünya şampiyonu oldu.
1996- Radikal gazetesi yayın hayatına başladı.
1997- Altın Koza Film Festivali sonuçlandı. Zeki Demirkubuz'un yönettiği Masumiyet birinciliği aldı.
2002- Sırbistan'da, Slobodan Miloseviç'in devrilmesinin ardından ilk kez yapılan Devlet Başkanlığı seçimi katılımın düşük olması nedeniyle geçersiz sayıldı.
2002- Yeniçağ Gazetesi yayın hayatına başladı.
2003- Bolivya'da halkın ihtiyaçları için gereken doğal gazın ihraç edilmesine isyanı hükümete geri adım attırdı. Devlet Başkanı Gonzalo Sanchez de Loza "Hükümet, halkla yürütülecek görüşmeler sonuçlanana kadar dogal gazı ihraç etmeme kararı almıştır" dedi.
2004- Diyarbakır Kayapınar Belediyesi'nin DİSK ile imzaladığı toplusözleşmeye göre, aile içi şiddet uygulayan işçinin maaşının yarısı eşine ödenecek. Okul çağındaki kızını okula göndermeyen işçiye eğitim yardımı yapılmayacak.
2004- Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) lideri Turgut Koçak ile eski iki partiliye verilen 3 yıl 9 aylık hapis cezalarını onayladı. Cezalar, F tipi cezaevlerini protesto eylemleri nedeniyle 'yardım ve yataklık'tan verilmişti.
2004- Nijerya'nın Bauchi eyaletinde iki kadına taşlanarak öldürülme (Recm) cezası verildi. Uluslararası tepki başladı.
2005- Rusya'da Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nin başkenti Nalçik'i basan Çeçen militanlarla güvenlik güçleri çatıştı; en az 74 kişi öldü. Rusya Devlet Başkanı Putin, silahlı herkesin öldürülmesi emrini verdi.
2006- Nobel Barış Ödülü, Bangladeş'li Muhammed Yunus ve Grameen Bank arasında paylaştırıldı.
2006-Birleşmiş Milletler genel kurulu, Güney Kore dışişleri bakanı Ban Ki-Moon'u yeni BM Genel Sekreteri olarak resmen atadı. Moon görevi Kofi Annan'dan 1 Ocak 2007'de devraldı.



13 Ekim – Doğanlar

1474- Mariotto Albertinelli, İtalyan ressam (ö. 1515)
1903- Art Tatum, Amerikalı caz piyanisti (ö. 1956)
1921- İtalyan asıllı Fransız şarkıcı ve aktör Yves Montand doğdu.
1921- Yves Montand, Fransız şarkıcı ve sinema oyuncusu (ö. 1991)
1925- İngiltere'nin ilk kadın başbakanı muhafazakar Margaret Thatcher;
1927-Turgut Özal, Türkiye Cumhuriyeti eski cumhurbaşkanı (ö. 1993)
1941- Paul Simon, ABD'li müzisyen
1941- Emre Kongar, Türk toplum bilimci
1949- Tarık Akan, Türk sinema oyuncusu
1964- Allen Covert, ABD'li sinema oyuncusu ve komedyen
1971- Sacha Baron Cohen, İngiliz oyuncu
1980- Ashanti, ABD'li şarkıcı.


13 Ekim - Ölenler

1687- Geminiano Montanari, İtalyan gökbilimci (d. 1633)
1815- Joachim Murat, Napoli kralı (d. 1767)
1928- Maria Fyodorovna, Rusya imparatoriçesi (d. 1847)
1945- Milton S. Hershey, ABD'li çikolata kralı (d. 1857)
1973- Halikarnas Balıkçısı, Türk yazar, Cevat Şakir Kabaağaçlı öldü. (d. 1890)
( Yazar kimliğini de düşünce adamı kimliğini de asıl anlamda Bodrum'da kalebentliğe mahkum edilmesinden sonra bulan Cevat Şakir, o günlere kadar yazınımızda hemen hiç görülmeyen denizi, deniz insanlarını benzersiz bir şiirsellikle anlatır. )
1978- Ferih Egemen, Türk sanatçı (d. 1917)
1986- Tiyatro sanatçısı Kâmran Yüce trafik kazasında öldü.
1987- Nilgün Marmara, Türk şair (d. 1958)
1994- Ressam ve heykeltraş Selim Turan öldü.
1999- Sinema-tiyatro yazarı Mahmut Tali Öngören öldü.
2005- Barış Harekatı öncesi yıllarda Kıbrıs'ta 5 yıl gizli Türk Mukavemet Teşkilatını yöneten 'Bozkurt' kod adlı emekli tuğgeneral Kenan Çoygun 81 yaşında Ankara'da öldü.

14 EKİM


1808- Nizam-ı Cedid, Sekban-ı Cedid adıyla yeniden kuruldu.
1882- Pencap üniversitesi (Pakistan) kuruldu.
1913- İngiltere'de maden kazası: 439 madenci öldü.
1925-Türkiye'de ilk betonarme köprü, Menderes Nehri üzerinde yapıldı.
1926- İlk medeni nikah Şehremini Muhittin Bey tarafından İstanbul'da kıyıldı.
1927- Türkiye Milli Futbol Takımı Bulgaristan'ı 3-1 yendi.
1933- Adolf Hitler, Cenova Silahsızlanma Konferansı'na katılmayacağını ve Milletler Cemiyeti'nden ayrılacağını açıkladı.
1941- İstanbul Şehir Tiyatroları Hamlet'i sergilemeye başladı.
1944- İngilizler Atina'ya girdi.
1944- Hitler'e suikastta rol alan Mareşal Erwin Rommel intihar etti.
1944- Britanya güçleri Almanya işgali altındaki Atina'ya girdi.
1947- Amerika Birleşik Devletleri test pilotu Chuck Yeager, uçakla ses duvarını aştı.
1950- Kore'ye Türk askeri birliği ulaştı.
1958-ABD Nevada'da bir yeraltı nükleer deneme yaptı.
1959- İstanbul Basın Mahkemesi Tercüman gazetesine bir ay süreyle kapatma, sorumlu yazı işleri müdürü Kayhan Türkçü'ye de 10 ay hapis cezası verdi.
1960- Yassıada yargılamaları başladı. İlk dava Afgan Kralı'nın Celal Bayar'a hediye ettiği köpeğin hayvanat bahçesine satışıyla ilgili "Köpek Davası" idi.
1962- Manisa Milletvekili ve Ulus gazetesi başyazarı Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa etti. Karaosmanoğlu, partinin Atatürk ilkelerinden taviz verdiğini öne sürdü. Genel Başkan İsmet İnönü, "Çok esef ettim" dedi.
1964- Leonid Brejnev, Nikita Kruşçev'in yerine Sovyetler Birliği Komünist Parti'sinin başkanı ve devlet başkanı oldu.
1964- Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda Türk Serbest Güreş Milli Takımı şampiyon oldu.
1964- Nobel barış ödülü siyah rahip ve insan hakları savunucusu Martin Luther King Jr.'a verildi.
1968- Avustralya'nın Meckering kentinde 6,8 şiddetinde bir deprem meydana geldi.
1968- ABD'li Jim Hines, Meksiko'da düzenlenen olimpiyatlarda 100 m'de 10 saniyenin altına inen (9,95 s) ilk kişi oldu. Hines bu unvanı 1983'e kadar koruyabildi.
1969- Olof Palme İsveç başbakanı oldu.
1973- Genel seçimler sonuçlandı.
( Cumhuriyet Halk Partisi 187, Adalet Partisi 148, Milli Selamet Partisi 48, Demokratik Parti 44, Cumhuriyetçi Güven Partisi 13, Milliyetçi Hareket Partisi 3, Türkiye Birlik Partisi1 milletvekilliği kazandı. 6 da bağımsız milletvekili seçildi. )
1973- Kutsal Yorm Kippur gününde Mısır ve Suriye orduları İsrail'e saldırdı.
1973- Tayland üniversitesi öğrencilerinin demokratik bir hükümet için protesto eyleminde 77 kişi öldü, 857 kişi yaralandı.
1979- Bağımsız aday Fikri Sönmez Fatsa Belediye Başkanı seçildi.
1980- Diyarbakır'a kaçırılan Türk Hava Yollarına ait Diyarbakır uçağına operasyon düzenlendi. Kökten dinci oldukları öne sürülen 4 hava korsanı yakalandı. Operasyon sırasında bir yolcu öldü.
1981- Hüsnü Mübarek, Enver Sedat'ın suikast sonucu öldürülmesinin bir hafta sonrasında Mısır cumhurbaşkanı oldu.
1982- Yaşar Kemal Fransa'da Uluslar arası Cino del Duca Ödülü'nü kazandı.
1987- Uluslararası Atatürk Barış Ödülü, Federal Almanya Cumhurbaşkanı Richard von Weizsaecker'e verildi.
1992- Rusya'nın en korkunç seri katillerinden Andrei Chikatilo, 52 kadın ve çocuğu öldürmek veya yaralamak suçundan mahkum edildi. Chikatilo 1994'te idam edildi.
1994-Nobel Barış Ödülü Yaser Arafat, İzak Rabin ve Şimon Perez'e verildi.
2001- Amerika Birleşik Devletleri Afganistan'da Celalabad'ın Kadam köyünü havadan bombaladı; en az 200 Afganlı öldü.
2003- Irak'a asker gönderme kararından yedi gün sonra Türkiye'nin Bağdat Büyükelçiliği'ne intihar saldırısı yapıldı; en az 10 kişi yaralandı.
2004- Avrupa Parlamentosu tarafından 1995 yılında "Sakharov Düşünce Özgürlüğü" ödülüne değer bulunan Leyla Zana, ödülünü 9 yıl sonra alabildi. Avrupa Parlamentosu'ndaki ödül töreninde Kürtçe ve Türkçe konuşma yaptı.
2004- Kamboçya'da 81 yaşındaki Kral Norodom Sihanuk 60 yıl boyunca oturduğu tahtı bıraktı.
( Ülkenin siyasi ve dini liderlerinden oluşan dokuz üyeli Taç Konseyi, yeni kral olarak Sihanuk'un 51 yaşındaki küçük oğlu Norodom Sihamoni'yi seçti. )
2005- Suudi Arabistan'da yeni Kral Abdullah, ilk röportajında "Kadın haklarına inanıyorum, kadınlar da bir gün otomobil kullanabilecek" dedi.
2005- Rusya Federasyonu'na bağlı Kabarday-Balkar Cumhuriyeti'nde Çeçen militanların hükümet binalarına baskını, Rus birliklerinin operasyonu ile sona erdi; 61'i Çeçen militan 85 kişi öldü.


14 Ekim – Doğanlar

1712- George Grenville, İngiliz siyasetçi (ö. 1770)
1784- VII. Fernando, İspanya kralı (ö. 1833)
1873- Jules Rimet, Fransız FIFA başkanı (ö. 1956)
1882- İrlanda bağımsızlık lideri ve1959-973 arası cumhurbaşkanı Eaman de Valera.
1890- 1952-1960 arası ABD (Amerika Birleşik Devletleri)34. başkanı General Dwight Eisenhower.(ö. 1969)
1894- E. E. Cummings, ABD'li şair (ö. 1962)
1906- Hannah Arendt, Alman siyaset bilimcisi (ö. 1975)
1914- Raymond Davis Jr., ABD'li fizikçi (ö. 2006)
1917- Violeta Parra, Şilili folk müziği sanatçısı
1925- Nevzat Atlığ, Türk bestekâr
1927- Roger Moore, İngiliz sinema oyuncusu
1930- Joseph Mobutu, Zaire devlet başkanı (ö. 1997)
1938- Farah Diba, İran kraliçesi
1940- İngiliz pop müzik şarkıcısı Cliff Richard.
1964- Neşe Erberk, Türk manken
1970- Anzhela Atroshchenko, Beyaz Rusya asıllı Türk atlet
1970- Daniela Peştova, Çek model
1974- Tümer Metin, Türk futbolcu
1978- Usher, ABD'li RB şarkıcısı
1981- Akon, Senegal asıllı reggae müzisyeni


14 Ekim - Ölenler

1092- Farısi vezir Nizam-ül Mülk (d. 1018)
1931- Ressam Mehmet Ruhi Arel, Türk ressam (d. 1880)
1944- Erwin Rommel, Alman general (d. 1891)
1959- Errol Flynn, Avustralyalı aktör (d. 1909)
1967- Gazeteci, yazar ve eğitimci Kazım Nami Duru öldü.
1967- Marcel Aymé, Fransız yazar (d. 1902)
1969- Şair Mustafa Seyit Sutüven öldü.
1981- 1961 Anayasası'nı hazırlayanlardan Prof. Hüseyin Nail Kubalı öldü.
1990- Leonard Bernstein, ABD'li besteci
2002- Orhan Aldinç, Türk gazeteci
2005- Sinema sanatçısı Bilal İnci 69 yaşında. "Kötü adam" tiplemeleriyle tanınıyordu.
2006- Besteci Selahattin İçli, 83 yaşında. "Zeytin Gözlüm", "Gül Açılsın Dudaklarında Gülüver" onun besteleriydi.
2006- 27 Mayıs döneminin çalışma bakanlarından ve Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi dekanlarından Prof.Cahit Talas, 89 yaşında.