Türk ve Rus heyetlerin iki haftadır İdlib gündemiyle gerçekleştirdikleri 12 saatlik müzakere maratonu, dün Moskova’da gerçekleştirilen toplantıyla sona erdi. Ankara’da geçen hafta iki toplantı gerçekleştiren Türk ve Rus heyetler, önceki gün de Moskova’da bir araya gelmişti. 5 saatlik toplantının ardından çalışmalarını sürdürme kararı alan heyetler, dün Rusya Dışişleri Bakanlığı binasında yerel saat ile 10.00’da yeniden bir araya geldi. Basına kapalı başlayan görüşmeler yaklaşık 2 saat sürdü. Türk heyete Dışişleri Bakan Yardımcısı Sedat Önal, Rus heyete ise Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sergey Verşinin ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Büyükelçi Aleksandr Lavrentyev başkanlık etti. Diplomatlar, askeri ve istihbarat yetkililerinin katıldığı toplantının ardından Türk heyeti Moskova’dan ayrıldı.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cumhurbaşkanlığı Kabinesi toplantısı sonrası yaptığı açıklamada İdlib’de yaşanan gelişmeler ile Türk ve Rus heyetlerin görüşmelerini değerlendirdi. Kalın’ın açıklamaları şöyle:
TEMEL ÇİZGİ SOÇİ MUTABAKATI: İdlib’de yaşanan gelişmeler gündemimizin üst yerlerini işgal etmeye devam ediyor. İdlib’le ilgili gelişmeleri geçen hafta burada bulunan Rus heyeti ile görüştük. Bizim temel çizgimiz Soçi Mutabakatı’na derhal geri dönülmesi. Çatışmasızlık sınırlarının esas kabul edilerek askeri gözlem noktalarının ve sivillerin korunması noktasında gerekli adımların atılması. Bu konuda arkadaşlarımızın Moskova’da çeşitli müzakereleri ve kağıt alışverişleri oldu. Şu an itibariyle çıkan karar müzakerelerin devam etmesi yönünde. Rus tarafından gelen bazı açıklamaların sahadaki gerçekleri doğru yansıtmadığını da görüyoruz. Haritanın yeniden çizilmesi şeklinde değerlendirmeler görüyoruz. Değişen şartlar sahanın gerçekleri değil empoze edilen şartlardır. İdlib çatışmasızlık bölgesi sınırları bellidir. Bizim askeri gözlem noktalarımızın bulunduğu yer açık, net ve sarih bir şekilde ortaya konmuştur. Saha gerçeği Soçi Mutabakatı’dır. Askeri gözlem noktalarının yerlerinin değişmesi söz konusu değildir. Korunması için askeri sevkiyat da devam edecektir. Saldırı olduğunda da bundan sonra da cevap en sert şekilde verilecektir.
KAĞIDI KABUL ETMEDİK: (Moskova’daki temaslar) Şu ana kadarki müzakerelerden bizi tatmin edici sonuç çıkmamıştır. Bize sunulan kağıdı ve haritayı kabul etmedik. Görüşmeler devam edecek, bunlar ancak müzakere yoluyla çözülecek şeyler. Askerlerimiz, sivillerle ilgili hassas bir süreçten geçtiğimizi ifade etmek istiyorum. Bizim askerlerimize yönelik bir saldırı gerçekleşirse, kim yaptı, şu mu yaptı demeden en sert bir şekilde cevap verilecektir. Umarım böyle bir durumda kalmayız.
ARADA MESAFE VAR: (Lavrov’un açıklamaları) Lavrov’un açıklamaları sahadaki gerçeklerle uzaktan yakından ilgisi olmayan açıklamalardır. Biz haritalar üzerinden de anlattık geçen hafta. Belli ki eksik ya da yanlış bilgi verilmektedir. Humeynin, İdlib’in güney batısında. Bizim taciz ateşine maruz kalan gözlem noktalarımız İdlib’in güney doğusunda. Arada çok büyük mesafe var.
Rusya’dan açıklama
Rusya Dışişleri Bakanlığı, Türk ve Rus heyetlerinin İdlib konusunda yaptığı görüşmelerin ardından yazılı açıklama yaptı. Açıklamada, şu ifadelere yer verildi: “Her iki taraf da terörle mücadeleye devam ederken gerginliği azaltmak ve insani durumu hafifletmek için gereken önlemleri sağlayan mevcut anlaşmalara bağlı kalmayı teyit etti. Görüşmede, İdlib ve Suriye’nin diğer bölgelerinde uzun vadeli güvenlik ve istikrarın sağlanmasının ülkenin egemenliği, bağımsızlığı, birliği ve toprak bütünlüğüne bağlılık temelinde mümkün olduğu vurgulandı.”

‘Hazırlık yaptığımız net şekilde iletildi’
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Türk heyetinin Moskova’daki temaslarına ilişkin, “Rejim, önceki sınırlarına çekilmezse bunu tahakkuk ettirmek için gerekli askeri hazırlıkları yaptığımız açık ve net bir şekilde karşı tarafa iletildi” dedi. Çelik, şunları kaydetti: “Türkiye bu konudaki tezlerini açık ve net bir şekilde söyledi. Bizim İdlib’de, rejimin bu saldırganlığına karşı, rejim Cumhurbaşkanımızın ifade ettiği şekilde önceki sınırlarına çekilmezse, yani Soçi mutabakatına uygun bir pozisyon almazsa, bunu tahakkuk ettirmek için gerekli askeri hazırlıkları yaptığımız açık ve net bir şekilde karşı tarafa iletildi. Bu konudaki yaklaşımımız, birincisi terörle mücadele için zorunlu bir yaklaşımdır, milli güvenliğimiz için zorunlu bir yaklaşımdır, insani bir felaketin önlenmesi için zorunlu bir yaklaşımdır. Bu çerçevede iletildi. Heyet döndüğü zaman da zaten buraya kapsamlı bir rapor verecekler.”


Devami...