Sağlık Bakanlığı’nın, Kovid-19’a yönelik bilimsel çalışma ve araştırmalar için Etik Kurul başvurusundan önce Kovid-19 Bilimsel Araştırma Değerlendirme Komisyonu’na bildirim yapılması yönündeki kararına bilim dünyasından tepki geldi.

Uzmanlık dernekleri, Kovid-19 ile ilgili araştırmaların Sağlık Bakanlığı’nın iznine bağlı olmasının kısıtlayıcı ve bilimsel açıdan kabul edilemeyeceğini bildiren ortak bir açıklamaya imza attı.

‘Karar iptal edilmeli’

Türk Tabipleri Birliği, Türk Toraks Derneği, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği, Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği, Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği, Türk Yoğun Bakım Derneği ile Bilim Akademisi yönetimi, söz konusu kararın Türkiye’yi uluslararası alanda zor duruma düşüreceği uyarısında bulundu. TTB Merkez Konseyi Başkanı Prof. Dr. Sinan Adıyaman, alınan kararın iptal edilmesi gerektiğini belirterek, “Yıllardır etik kurullar tarafından başarılı bir şekilde yönetilen bilimsel araştırma süreçlerine müdahale doğru değil. Bilimsel inceleme ve araştırmaların izne tabi olması kabul edilemez. bu tür araştırmalar bilimsel tarafsızlığına gölge düşürür Bu yaklaşımın uluslararası alanda da Türkiye’yi zor duruma düşüreceğini düşünüyorum” dedi.

Bilim Akademisi Yönetim Kurulu üyeleri tarafından yapılan açıklamada ise şöyle denildi: “Türkiye’de salgının sağlık, sosyal, beşeri ve ekonomik yönlerini araştırmaya yönelik projelere TÜBİTAK’ın erken dönemde destek vermesi akademik camiada olumlu yankı bulmuştu. Buna karşılık Sağlık Bakanlığı’nın dünyadaki özgür bilimsel araştırma geleneklerine aykırı bir şekilde projeleri önceden değerlendirme yoluna girmesi, uygulama hangi yönde olursa olsun, bilim camiasını tedirgin edecek ve özgür bilimsel araştırma ortamını zedeleyecektir. Bu da sağlık uygulamalarında başarılı bir grafik çizdiği görülen Türkiye’nin araştırma alanlarında etkisiz duruma itilmesine, uluslararası çalışmalardan büyük oranda dışlanmasına yol açar.”





Türk Toraks Derneği Başkanı Prof. Dr. Hasan Bayram ise Kovid-19 araştırmalarında bakanlık izninin zorunlu kılınmasının, bilimsel özerkliği zedelediğini ifade ederek, şunları söyledi: “Sağlık Bakanlığı’nın Kovid-19 ile ilgili çalışmalarda önce il Sağlık müdürlüklerinden izin alınması, daha sonra tüm izinlerin Sağlık Bakanlığı’ndan alınması yaklaşımı bilimin özü gereği kabul edilemez bir yaklaşımdı. Bilimsel araştırma, bilimsel yöntemler kullanılarak bilimin anlama, açıklama ve kontrol etme işlevleri doğrultusunda bilgi birikimine ulaşılması çabalarından oluşan bir süreçtir. Sağlık alanında yürütülen bilimsel araştırmalarda ise temel amaç, elde edilen bilgiler ışığında sağlığı iyileştirmektir. Bilimsel araştırma ile tutarlı sonuçlara ulaşılabilmek için bilim insanının objektifliği, sistematik yaklaşımının yanı sıra özgürlüğü ve özerkliği de temel şartlardandır.”


‘Bunu açıklamakta güçlük çekiyorum’
Dünya Sağlık Örgütü Küresel Solunum Birliği (GARD) Başkanı Prof. Dr. Arzu Yorgancıoğlu da şöyle konuştu: “Kovid-19 ile ilgili araştırmalar için önerilen bu önden izin alma mekanizması tüm dünyanın seriler halinde çalışmalarını okuduğumuz bugünlerde araştırmalara kısıtlama getirmekte ve ülkenin ulusal verilerinin aktarımında ciddi kaygı yaratmaktadır. Küresel bilgi akışının bu denli hızlı olduğu günümüzde bilimsel arenada varlığımızı duyurmak için araştırmalarımıza kısıtlama değil kolaylaştırma getirilmelidir. Bilime her şeyden çok güvenmemiz gereken günlerdeyiz. Bizler bu ülkede eğitim alan, bu ülkede bilim yaparak dünyada ve Avrupa’da uluslararası görevlere seçilen ve ülkemizi temsil etme gururunu yaşayan bilim insanlarıyız. Şimdi bu durumu dünyaya açıklamakta güçlük çekiyorum ve utanıyorum. Bilimsel çalışmaların önü acilen açılmalıdır. Eğer bunu yapamazsak oldukça iyi götürdüğümüz bu salgın süreci bilimsel bir utanç ile son bulur.”


Devami...