Türkiye Psikiyatri Derneği Ruhsal Travma ve Afet Çalışma Birimi tarafından hazırlanan “Kovid 19 ve Çocuk” isimli çalışmada, çocukların bu dönemde ruh sağlıklarını korumak için alınacak önlemleri ve yapılması gerekenler ele alındı. Prof. Dr. Özgür Öner tarafından hazırlanan raporda ailelerin neler yapması ve nasıl davranmaları gerektiği açıklandı.

Dürüst cevap verin

Rapora göre çocukların kaygılarını kontrol edebilmek için ilk adımın bilgilendirme olduğuna dikkat çekildi ve çocuklarla konuşurken dikkat edilmesi gereken noktalar şöyle sıralandı:

Çocuğun soru sorabileceği bir ortam sağlanmalı, sorular dürüstçe ve çocuğun anlayabileceği bir şekilde cevaplanmalı.

Koronavirüsün yeni bir virüs olduğu, doktorların bununla ilgili bilgileri edinmeye devam ettiği, birçok kişinin hastalandığı ama çoğunun durumunun iyi olduğu, çocukların nadiren hasta oldukları ve hasta olurlarsa da çok hafif geçirdikleri ancak yine de hijyene dikkat edilmesinin önemli olduğu belirtilmeli.

Bu dönemde ev dışında çalışmak zorunda kalan anne ve babalar işten geldiklerinde hijyen kuralları nedeniyle çocuklarına sarılmamaları ve öpmemelerini gerekçeleriyle anlatmalı. Özellikle sağlık çalışanları görevlerini, evde bulunmadıkları zamanı nasıl geçirdiklerini endişelendirmeden ancak güven duygusunu sarsmamak adına herhangi bir bilgiyi de saklamadan paylaşmalı.

Gerçekçi olmayan sözler verilmemeli. Evde veya okulda güvenli olacakları söylenebilir, ancak etraflarındaki kimsede hastalık olmayacağı gibi bir söz verilmemeli.
Her şey doğru değil

Çocuk, yetişkinlere bakarak kendisini ayarladığı için, konu ile ilgili yorumlara ve tepkilere dikkat edilmeli.

Televizyon veya sosyal medyadaki abartılı veya korkutucu haber ve yorumlara maruz kalmaktan korunmalı. Çocuklara sosyal medyada duydukları her şeyin doğru olmadığı söylenmeli.

Okulların kapatılması korkutucu bir olay gibi sunulmamalı. Evde olmanın diğer insanlara faydalı olacağını çocuk bilmeli.

Günlük rutinler korunmalı.

Çocukların arkadaşlarıyla, mümkünse öğretmenleriyle görüntülü konuşmalar yapmaları sağlanmalı ve desteklenmeli.

Sürekli uyku sorunu yaşayan, korkularını kontrol edemeyen, anne babasından ayrılamayan çocukların profesyonel /psikososyal yardıma ihtiyacı olabilir.

İletişim kurarken bunlara dikkat edin

Raporda şu noktalara da dikkat çekildi: “Çocukların stresini artıracak ‘dehşete kapılma’ gibi yüklü kelimeleri kullanmayın. Dikkatli şekilde dinleyin ve onu anladığınızı fark etmesini sağlayın. Çocukların zorlandıklarında kendi yaşından daha küçük yaştaymış gibi davranışlar göstermesini ve o alışkanlıklarına dönebileceğini aklınızda tutun. Ölüm gibi kavramları çocukların farklı şekilde algılayabileceğini unutmayın. Ergenlerle ‘yetişkin gibi’ iletişim kurma ve onların düşünce ve duygularına saygı duyduğunuz mesajını verin.”

‘Yeni normal’e göre kendinizi organize edin

“Yeni normal”e göre kendilerini tekrar organize etmeleri tavsiyesinin altının çizildiği raporda, yaşanan durumun çocuklar üzerindeki olumsuz etkileri de ele alındı. Bunlar şöyle sıralandı:

“Okul öncesi çocuklarda; davranış ve becerilerde gerileme, anne babaya aşırı yapışma ve ayrılamama, uyku sorunları, iştahsızlık, korkular, yatak ıslatma, zarar verici davranışlar, konuşma sorunları. Okul çocuklarında; huzursuzluk, saldırganlık, aşırı yapışma, kâbuslar, belirgin konsantrasyon sorunları, yapması beklenen aktiviteleri yapamama, yaşa ve bilişsel gelişim düzeyine göre daha küçük yaşta çocuk davranışlarının sergilenmesi. Ergenlerde; uyku ve yeme sorunları, aşırı huzursuzluk, saldırganlık, içe kapanma, üzüntü, yoğun kaygı, fiziksel ağrılar, davranış sorunları, alkol kullanımı gibi riskli davranışlar.”


Devami...