Bazı kaçlar tek bir mineralden oluşurken bazıları birçok mineralin birikmesiyle oluşabilmektedir. Tek bir mineral maddeden oluşan kayaçlara en güzel örnekler kuvarsit ve mermerlerdir. Birçok mineral ya da taş parçacıklarının birikmesiyle oluşan kayaçlara da en iyi örnekler bazalt ve granittir. Yer kabuğunun oluşum süreci, jeolojik yapısı bu kayaçlar yardımıyla izlenmiştir. Bu sebeple kayaçlar, yer kabuğunun en doğal belgeleri niteliğindedir.
Kayaçların Özellikleri ve Farkları Nelerdir?
Eski jeolojik dönemlere ait olan kayaçların oluşum süreçleri günümüzde yer kürede hakimiyetini sürdüren fiziksel olayların eşliğinde yorumlanabilmektedir. Bu sebeple kayaçlar, oluşumları sırasında mevcut olarak bulunan doğal ortamı birebir yansıtmaktadır. Kayaçlar, püskürük, tortul ve başkalaşım olmak üzere üç ana bölüme ayrılmaktadır.
1) Püskürük Kayaçlar: Bu kayaçlara magmatik veya katılaşım taşlar da denmektedir. Yer kabuğunun derinliklerinde eriyik bir durumda bulunan magmanın, olduğu konumdan harekete geçerek yeryüzüne ya da yeryüzüne yakın farklı yerlere ulaşarak sokulması ve bu konumda soğuması ile katılaşması şeklinde oluşur. Magmatik (katılaşım) taşlar mevcut olan tüm taşların ana kökenini oluşturmaktadır. Püskürük Kayaçlar; İç Püskürük ve Dış Püskürük olmak üzere iki ana grupta incelenmektedir.
2) Tortul Kayaçlar: Bu kayaçlara sediment de denilmektedir. Tortul taşların ana kökenleri de magmadır fakat magmatik taşlar yer kabuğunun yüzeyine ulaştıklarında buzullar, akarsu, güneş ve rüzgarın aşındırması şeklinde bir takım olaylarla karşılaşmaktadır. Bu aşınmaların sonucunda tortul kayaçlar, göl, deniz, akarsu boyları ve çöllerde tortulaşma yolu ile üst üste birikerek ya da çökelti şeklinde oluşan taşlardır. Tortul kayaçlar; Kimyasal Tortul, Organik Tortul ve Fiziksel Tortul olmak üzere üç ana grupta incelenmektedir.
3) Başkalaşım Kayaçlar: Bu kayaçlara metamorfik kayaçlar da denilmektedir. Magmatik ve tortul kayaçların yüksek basınç ve yüksek sıcaklığın etkisinde kalmasıyla başkalaşıma uğraması sonucu oluşan taşlardır. Sıcaklık ve basınç taşlarda renk değişimlerine sebep olur ve daha da sertleşmelerini sağlar.


Devami...