Konu: Tarihte bugün

1 OCAK


M.Ö. 45- Jülyen takvimi ilk kez kullanılmaya başlandı. 16. yy’a kadar kullanıldıktan sonra yerini Gregoryen takvim’e bırakacaktır.
622- Hazreti Muhammed, ordusuyla Mekke'ye girdi.
1673– New York ile Boston arasında düzenli posta servisi başladı.
1758– Zoolojik isimlendirme sisteminin başlangıç tarihi
1788– Londra’nın en eski gazetesi The Times yayımlanmaya başladı.
1801– Cüce gezegen Ceres Giuseppe Piazzi tarafından keşfedildi.
1808- Amerika Birleşik Devletleri'ne köle girişi yasaklandı.
1891- Penaltı, İngiltere Ligi'ndeki Stoke City-Notts maçındaki tartışmalar üzerine kural kitabına girdi.
(( O günkü mevzuat gereği topun kale çizgisinden elle çıkarılması frikik atışıyla cezalandırıldı. Çizgiye bir karış mesafeden yapılan atış, kale içindeki et duvardan geçecek delik bulamayınca skor 1-0'da kaldı. Yapılan itirazlar üzerine federasyon, ceza alanı içinde yapılacak faullerin kaleye 11 metre mesafedeki noktadan penaltı atışı olarak kullanılmasını kararlaştırdı. ))
1896– Alman biliminsanı Wilhelm Röntgen, kendi buluşu olan X ışınlarını dünyaya duyurdu.
1899– Küba’da İspanyol egemenliği sona erdi.
1923- Türkiye Futbol federasyonu kuruldu.
1925- ABD’li astronom Edwin Hubble, 1 Ocak 1925'te Samanyolu dışında başka galaksiler keşfettiğini açıkladı
(( Edwin Powell Hubble, ABD'de doğup büyüdü. Chicago Üniversitesi'nde hukuk okudu. Önceleri avukatlık yaptı, sonra gökbilime döndü.
Yaşamının geri kalan bölümünde Wilson Dağı Gözlemevi'nde çalıştı. 1923'te Hubble, Andromeda adı verilen bir gökadayı inceledi.
O zamanlar çoğu gökbilimci, bütün evrenin, bizim gökada Samanyolu'ndan ibaret olduğunu düşünüyordu.
Fakat Hubble, Andromeda Gökadası'nın ucunda birtakım yıldızlar gördü ve onların Samanyolu'nun çok ötesinde oldukları tahmininde bulundu.
Çalışmaları, Andromeda Gökadası'nın başka bir gökada olduğunu, dolayısıyla bizimkinin dışında başka gökadaların da var olduğunu kanıtladı.
Sonra, o ve başkaları yavaş yavaş birçok gökada saptamaya başladılar. Ayrıca Hubble, ışık tayfı konusunu da inceledi.
Kızıla kaymanın olabilmesi için, yıldızların bizden uzaklaşmaları gerektiğini fark etti. Gökadalar zayıfladıkça kızıla kaymanın artışı da dikkatini çekti. Ve ayrıca ünlü Hubble Uzay Teleskobu, ismi astronom Edwin Hubble'ın anısına verilmiş, dünya yörüngesinde bulunan bir teleskopdur.))
1926- Takvim ve saatte yapılan değişiklik yürürlüğe girdi.
1929- Millet Mektepleri açıldı.
1929- Anadolu demiryolu hattı ile Haydarpaşa Limanı millileştirildi.
1934- Ölçüler Kanunu yürürlüğe girdi.;
1934– Alcatraz adası, Amerika Birleşik Devletleri’nin bir hapisanesi haline getirildi.
1935- İstanbul Rıhtım Şirketi devletçe alındı.
1935- Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi.
1936- Türkiyede İlk yılbaşı tatili.
1936– İzmir’de Kültür Park’ın temeli atıldı.
1937– Şark Demiryolları, Türk yönetimince işletilmeye başlandı.
1939– William Hewlett ve David Packard, Hewlett-Packard şirketini kurdular.
1939– Sidney, Avustralya’da sıcaklık 45oC’yi buldu; şehirde bu bir rekor.
1941- Behice Boran'ın çıkardığı aylık fikir ve sanat dergisi Yurt ve Dünya yayımlanmaya başladı.
1943- Varlık Vergisi tahsilatı 11 milyona liraya ulaştı.
1944– Gerede, Bolu ve çankırı’daki depremlerde 4.611 kişi öldü.
1945- Milli Piyango'nun yılbaşı çekilişinde 200 bin lirayı İstanbul'da bir seyyar salepçi kazandı.
1945– Fransa, BM’ye alındı.
1946- İşçi sigortaları Kanunu yürürlüğe girdi.
1949- Orhan Veli Kanık Yaprak dergisini çıkardı.
1949- Endonezya'da Hollandalı askerler Cava'yı ele geçirdi.
1950- Gelir Vergisi Kanunu yürürlüğe girdi.
1952- Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu yürürlüğe girdi.
1956- Sudan bağımsız bir cumhuriyet olduğunu ilan etti.
1958- Avrupa Topluluğu kuruldu.
1959- Küba'da devrimin zaferi.
( Diktatör Fulgenico Batista yeni yılın ilk saatlerinde Havana'dan kaçtı. Camilo Cienfuegos ve Che Guevara önderliğindeki gerilla kolları Havana'ya girmeye başladı. Bütün Küba'da işçiler ve köylüler Fidel Castro'nun çağrısına uyarak genel greve başladı. )
1960- İlk meteorolojik uydu Tiros Amerika tarafından fırlatıldı.
1961- Devlet Başkanı Cemal Gürsel bugünü "İkinci Cumhuriyet"in kuruluş yılı ilan etti.
1963- Bakanlar Kurulu otomobil ve lüks eşya ithalini yasakladı.
1964- Başpiskopos Makarios, Zürih ve Londra antlaşmalarının yürürlükten kaldırılmalarını istedi.
1965– Filistin Kurtuluş Örgütü içerisinde yer alan El Fetih, ilk silahlı eylemini gerçekleştirdi. Ahmet Amr Musa önderliğindeki gerilla birlikleri, İsrail’in işgal altında tuttuğu Batı Şžeria topraklarına sızarak, bir köprüyü havaya uçurdu.
1967– Anadol marka otomobil piyasaya sürüldü.
1971– Amerika Birleşik Devletleri’nde televizyonda sigara reklamları yasaklandı.
1971- Zonguldak'ta ücretleri ödenmeyen 600 maden işçisi ocaklara inmedi.
1972– Avusturya’lı diplomat Kurt Waldheim, BM genel sekreterliğine getirildi.
1973- İngiltere, İrlanda ve Danimarka; Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) üyesi oldular.
1974- İsrail'de yapılan seçimleri Golda Meir liderliğindeki İşçi Partisi kazandı.
1978– Hindistan havayollarına ait Boeing 747 tipi bir yolcu uçağı, Bombay açıklarında havada infilak ederek denize çakıldı; 213 kişi öldü.
1979– çin Halk Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri arasında diplomatik ilişkiler başladı.
1981– Yunanistan Avrupa Topluluğu üyeliğine kabul edildi.
1982– Peru’lu Javier Pérez de Cuéllar, BM genel sekreterliğine getirildi.
1984-Türkiye, Avrupa Konseyi'nin Arjantin'de demokrasiye geçişi kutlama mesajına katılmadı.
1984- Nijerya'da General Muhammed Buhari kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi.
1985- KDV'li ( Katma Değer Vergili ) yaşam başladı.
1986- Bağ-Kur üyeleri sağlık primi ödemeye başladı. Bağ-Kur'a bağlı sigortalılar, Eylül 1986'dan itibaren sağlık hizmetlerinden yararlanacaklar.
1987- Çin'in başkenti Beycin'de Tiananmen Meydanında on binlerce öğrencinin katıldığı büyük bir gösteri düzenlendi.
1989– Trafikte ceza puanı uygulaması başlatıldı.
1990– David Dinkins, New York’un ilk siyah belediye başkanı olarak görevine başladı.
1990– Ruanda İç Savaşı başladı.
1991– Türk-İş bir günlük işe gitmeme eylemi yaptı.
1992- Şehir içi yollarda sürücüler ve ön koltukta oturanlara emniyet kemeri takma zorunluluğu getirildi.
1992- Schengen Antlaşması yürürlüğe girdi.
1993- Çekoslovakya'nın varlığı sona erdi; Çekler ve Slovaklar birbirlerinden ayrıldılar.
1993- Avrupanın "tek pazar düşü" gerçekleşti. Kuzey Kutbu'ndan Akdeniz'e, Avrupalılar pasaportsuz seyahat edebilecek.
1994– NAFTA (Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması) yürürlüğe girdi.
1994– Meksika’nın Chiapas eyaletindeki kızılderililer, ulusal kuruluşları için Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu önderliğinde ayaklanarak bölgenin denetimini ele geçirdiler.
1995– Diyarbakır’ın Kulp ilçesine bağlı Hamzalı köyüne saldıran PKK mensupları, yedisi çocuk on dokuz kişiyi öldürdü. Bir PKK’lı öldürüldü.
1996- Gümrük Birliği anlaşması Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Anlaşma, Türkiye ile15 Avrupa ülkesi arasında geçerli.
1997– Irak’ın kuzeyindeki Sinath bölgesinde 30 Aralık 1996′da başlatılan operasyonlarda ölü ele geçirilen terörist sayısı 72′ye yükseldi.
1997– Gana’lı diplomat Kofi Annan, BM genel sekreterliğine getirildi.
1999- Avrupa'da tek para birimine geçildi. Yeni Euro banknotları 2002 yılbaşında dolaşıma çıkacak.
2000- Yeni yıla girerken yaşanmasından korkulan bilgisayar sendromu (sayısal kıyamet) sadece küçük sorunlara yol açtı. Yıkıcı olacağı varsayılan sonuçlardan korunmak için önceki beş yılda 1 trilyon dolarlık harcama yapılmıştı.
2001- İsrail askerleri biri 12 yaşında çocuk dört Filistinliyi öldürdü.
( 28 Eylül'de başlayan İkinci İntifada'da ölenlerin sayısı 365'e çıktı. Ölenlerin yüzde 90'ı Filistinliler. Binlerce Filistinli FKÖ bünyesinde en büyük örgüt olan El Fetih'in kuruluşunun 36'ıncı yıldönümü için gösteri yaptı. )
2002- Yeni Türk Medeni Kanunu yürürlüğe girdi.
( Evlenen kadın, isterse kocasının soyadının yanısıra kızlık soyadını da kullabilecek. Boşanan kadın, evlenmeden önceki soyadını kullanabilecek. Bu soyadı kadının tanındığı soyadı da olabilecek. Eşler mali sorumluluğu birlikte taşıyacak. )
2002- Hollanda'da ötanaziyi yasallaştıran karar yürürlüğe girdi. Hollanda, ölümcül durumdaki hastalara hayatlarını sona erdirme hakkı veren ilk ülke oldu.
2003- Bosna-Hersek'teki BM polis gücü görevi AB polis gücüne devretti. AB'nin Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası (AGSP) çerçevesindeki bu ilk görevi 2005 yılına kadar sürecek.
2004- ABD'nin Brezilyalıları ülkeye girişlerinde fişleme kararı üzerine Brezilyalı federal Yargıç Da Silva'nın verdiği aynı muamelenin 1 Ocak'tan itibaren ülkeye giren ABD'lilere uygulanması kararı yürürlüğe girdi. Brezilya genel savcılığı ise kararın iptali için üst mahkemeye başvurdu. Gerekçe: Ülkenin dış politikasının olumsuz etkileneceği.
2004- Pakistan'ın 1999'da darbeyle iktidara gelen Devlet Başkanı Pervez Müşerref, Meclis'teki güvenoylamasını kazandı. Bu sonuca göre Müşerref 2007 sonuna dek görevde kalacak, başbakanı görevden alabilecek ve parlamentoyu feshedebilecek.
2005- Türk Lirası'ndan altı sıfır atılarak Yeni Türk Lirası para birimine geçildi.
2006- Türk Lirası (TL) tedavülden kalktı. Artık Yeni Türk Lirası (YTL) banknotları ve madeni Yeni Kuruşlar (YKr) kullanılacak.
2006– Rus Gazprom şirketi fiyatta bir anlaşmazlık üzerine Ukrayna’ya gazı kesti. 24 Ekim’de yapılan anlaşma, Avrupalı alıcıları da etkileyebilecek yeni bir gaz savaşı riskini ortadan kaldırdı.
2007– Taksim’deki yılbaşı kutlamaları sırasında, Yıldız Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi öğrencisi Adem Doğan, başına isabet eden kurşunla yaralandı. Doğan 4 Ocak’ta hastanede öldü.
2007– Güney Kore’li diplomat Ban Ki-moon, BM genel sekreterliğine getirildi.
2007– Bulgaristan ve Romanya, resmen AB üyesi oldular.
2007– Endonezya havayollarına ait Boeing-737 tipi bir yolcu uçağı Sulawesi Adası’nın dağlık bir bölgesine düştü: 90 kişinin öldüğü, 12 kişinin kurtulduğu iddia ediliyor.
2009– YTL’nin Y’si atıldı. Türk lirasının ismi TL oldu.
2009– TRT 6 yayına girdi.
2009– Tayland’ın başkenti Bangkok’ta çıkan bir gece kulübü yangınında 66 kişinin öldü.
2010– Yeni Türk Lirası (YTL) tedavülden kaldırıldı.


1 Ocak - Doğanlar

1863- Pierre de Coubertin, Fransız Olimpiyat Oyunları kurucusu (ö. 1937)
1864- Sanat olarak fotoğrafın ateşli savunucusu ve Amerikan çağdaş sanat sergilerinin öncüsü Alfred Stieglitz.
1879- E. M. Forster, İngiliz yazar (ö. 1970)
1895- Amerikan federal polis örgütü FBI'ın (Federal Bureau of Investigation) kurucusu ve 1924-72 arasında aralıksız olarak yöneticisi olan J. Edgar Hoover.
1899- Film yapımcılığının en önemli ögesinin montaj olduğunu ortaya koyan Sovyet sinema teorisyeni ve yönetmeni Lev Vladimiroviç Kuleşov.
1906– Hacı Ömer Sabancı, Türk iş adamı, Sabancı Holding’in kurucusu
1912- Soğuk savaş döneminin en önemli çift taraflı casusu, eski İngiliz istihbarat görevlisi Kim Philby.
1919- Bir roman ve 13 öyküden oluşan eserleriyle savaş sonrası Amerikan gençliğinin hayranlığını kazanan Amerikalı yazar Jerome David Salinger.
1922- Dünya orta sıklet boks şampiyonlarından Rocky Graziano.
1927- Fransız dansçı, koroegraf ve opera yöentmeni Maurice Béjart.
1939– Güneri Cıvaoğlu, Gazeteci ve Televizyoncu
1943– Uğur Dündar, Arena programının yapımcısı, gazeteci ve televizyoncu
1948– Devlet Bahçeli, MHP genel başkanı
1952– İbrahim Tatlıses , Türk sanatçı.
1955– Altan Erkekli, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu.
1959– Osman Delikkulak, Türk, eski Side Belediye Başkanı
1960– Hakan Karahan, Türk yazar, şair, senarist, oyuncu ve film yapımcısı.
1960– Reha Muhtar, Türk Televizyoncu ve Sunucu
1961– Uğur Polat, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
1976- Alper Altun, Haber Spikeri, Anchor
1976– Mustafa Doğan, Türk asıllı Alman futbolcu.
1976– Erdem Akakçe, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.
1978- Mert Ekren, Türk pop müzik sanatçısı, besteci
1985– Steven Davis,Kuzey İrlandalı futbolcu
1981– Şahan Gökbakar, Türk komedyen.
1987– Serdar Özkan, Türk futbolcu.
1992– Jack Wilshere,İngiliz futbolcu


1 Ocak - Ölenler

1748– Johann Bernoulli, İsviçreli matematikçi (d. 1667)
1782– Johann Christian Bach, Alman besteci (d. 1735)
1894- Heinrich Hertz, Alman fizikçi (d. 1857)
1929– Mustafa Necati, Millet Mektepleri’nin kurucusu Milli Eğitim Bakanı vefat etti.
1953– Hank Williams, ABD’li şarkıcı (d. 1923)
1963- Filippo Del Giudice, film yapımcısı (d. 26 Mart 1892)
1969- İstanbul Üniversitesi Deneysel Psikoloji Kürsüsü Başkanı Sosyal Psikolog Prof. Mümtaz Turhan.
1972– Maurice Chevalier, Fransız aktör ve şarkıcı (d. 1888)
1980- Edebiyat tarihçisi, yazar ve çevirmen Mustafa Nihat Özön.
1994– Cesar Romero, ABD’li aktör (d. 1907)
2001- Eski milletvekili ve gazeteci Mithat Perin, 84 yaşında.
2001- "Kazablanka" filminin senaryo yazarlarından Julius Epstein, 91 yaşında. Kazablanka filmiyle en iyi senaryo dalında Akademi (Oscar) Ödülü kazanmıştı.
2002- Amerikalı sinema oyuncusu Eileen Heckart, 82 yaşında.
( 1972'de En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi (Oscar) ödülünü kazandı. Üç kez Emmy, 2000'de de Tony tiyatro ödülünü almıştı. )
2003- Besteci Yusuf Nalkesen. "Veda Busesi", "O Ağacın Altı", "Avuçlarımda Hala Sıcaklığın Var" onun besteleriydi.
2007– Yener Süsoy, gazeteci yazar İstanbul’da vefat etti.